نام کتاب : جامعه و تاریخ نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 24
بعضی را در بعضی از مواهب بر بعضی دیگر به درجاتی برتری داده است و
احیانا آن بعض دیگر را بر این بعض ، در بعضی دیگر از مواهب برتری داده
است و به این وسیله همه را بالطبع نیازمند به هم و مایل به پیوستن به هم
قرار داده و به این وسیله زمینه زندگی به هم پیوسته اجتماعی را فراهم
نموده است . این آیه کریمه نیز دلالت دارد بر اینکه زندگی اجتماعی انسان
امری طبیعی است نه صرفا قراردادی و انتخابی و نه اضطراری و تحمیلی .
آیا جامعه وجود اصیل و عینی دارد ؟
جامعه ترکیبی از افراد است ، اگر افراد نباشند جامعه وجود ندارد .
اکنون ببینیم این ترکیب چگونه ترکیبی است و رابطه فرد با جامعه چه
رابطهای است ؟ در اینجا چند گونه نظریه میتوان ابراز کرد :
الف . ترکیب جامعه از افراد ترکیب اعتباری است ، یعنی واقعا ترکیبی
صورت نگرفته است . ترکیب واقعی آنگاه صورت میگیرد که یک سلسله امور
در یکدیگر تأثیر نمایند و از یکدیگر متأثر گردند و در اثر آن تأثیر و
تأثرها و فعل و انفعالها و پیدایش زمینه ، یک پدیده جدید با خواص
مخصوص خود پدید آید آن گونه که در ترکیبهای شیمیایی میبینیم ، مثلا از
تأثیر و تأثر و فعل و انفعال دو گاز به نام اکسیژن و هیدرژن در یکدیگر و
از یکدیگر ، پدیده جدیدی با ماهیت جدید و خواص و آثار ویژهای به نام "
آب " پدید میآید . لازمه ترکیب حقیقی این است که اجزای تشکیل دهنده
پس از ترکیب و ادغام در
نام کتاب : جامعه و تاریخ نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 24