responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : آشنایی با قرآن 7 نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 1  صفحه : 64

استدلال مبتنی بر آرزوی مرگ

در اینجا به اصطلاح منطقیین یک نوع " قیاس " تشکیل داده شده است و آن " قیاس استثنایی " است . در منطق در باب استدلال می‌گویند قیاس بر دو قسم است : قیاس اقترانی و قیاس استثنایی . در قیاس استثنایی ، میان دو چیز ( مقدم و تالی ) ملازمه قائل می‌شوند ، می‌گویند اگر فلان چیز وجود داشته باشد ( مقدم ) فلان چیز هم وجود دارد ( تالی ) . قیاس‌ استثنایی چند شکل پیدا می‌کند که طبق بعضی از شکلهای آن ، استدلال صحیح‌ است و طبق بعضی دیگر استدلال صحیح نیست . یکی از شکلهایی که قیاس‌ استثنایی نتیجه می‌دهد این است که از نفی تالی نفی مقدم را نتیجه بگیرند . مثلا طبیب می‌گوید اگر این بیماری حصبه باشد فلان علامت حتما باید وجود داشته باشد . ولی این علامت وجود ندارد ( نفی تالی ) ، پس نتیجه می‌دهد این بیماری حصبه نیست ( نفی مقدم ) . قرآن در اینجا چنین قیاسی تشکیل داده است : " « ان زعمتم انکم اولیاء لله من دون الناس فتمنوا الموت »" شما اگر اولیاالله هستید باید آرزوی مرگ داشته باشید " « و لایتمنونه ابدا بما قدمت ایدیهم »" ولی‌ هرگز آرزوی مرگ ندارید ، پس شما اولیاالله نیستید . سوالی که در اینجا مطرح است در ملازمه میان مقدم و تالی است . در قیاس استثنایی عمده این است که این ملازمه محرز و ثابت باشد . مثلا آنجا که طبیب می‌گوید اگر این بیماری حصبه باشد باید فلان علامت را داشته باشد ، باید حتما تایید شده باشد که بیماری حصبه آن علامت را دارد . ما در اینجا از آیه چنین استنباط می‌کنیم که لازمه اینکه یک شخص از اولیاالله‌ باشد ، آرزوی مرگ داشتن است . حال آیا اینکه " لازمه ولی‌الله بودن ، آرزوی مرگ داشتن است " درست است یا درست نیست ؟ این مطلب صددرصد درست است ولی در اینجا توضیحی باید بدهیم تا ریشه این
نام کتاب : آشنایی با قرآن 7 نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 1  صفحه : 64
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست