نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 3 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 55
او به هر حال ساقط بوده است ؟ یا دو گناه مرتکب شدهایم ، زیرا تکلیف
مهم آنگاه از ما ساقط بود که عملا اشتغال به انجام تکلیف اهم پیدا کنیم ،
حالا که رفتهایم خوابیدهایم دو گناه مرتکب شدهایم ؟
مثلا دو نفر در حال غرق شدنند وما قادر نیستیم هر دو را نجات دهیم اما
قادر هستیم که یکی از آن دو را نجات دهیم . یکی از این دو نفر متقی و
پرهیزکار و خدمتگزار به خلق خدا است و دیگری فاسق و موذی است ولی به هر
حال نفسش محترم است .
طبعا ما باید آن فرد مؤمن پرهیزکار خدمتگزار را که وجودش برای خلق خدا
مفید است ترجیح دهیم . یعنی نجات او " اهم " است و نجات آن فرد
دیگر " مهم " است .
حالا اگر ما عصیان کردیم و بی اعتنا شدیم و هر دو نفر هلاک شدند آیا دو
گناه مرتکب شدهایم و در خون دو نفر شریکیم یا یک گناه ، یعنی فقط نسبت
به هلاکت فرد مؤمن مقصریم اما نسبت به هلاکت دیگری تقصیر کار نیستیم ؟
مساله دیگر : آیا ممکن است یک کار از دو جهت مختلف ، هم حرام باشد
و هم واجب ، یا نه ؟ در اینکه یک کار از یک جهت و یک حیث ممکن
نیست هم حرام باشد و هم واجب ، بحثی نیست . مثلا ممکن نیست تصرف در
مال غیر بدون رضای او از آن حیث که تصرف در مال غیر است هم واجب باشد
و هم حرام . اما از دو حیث چطور ؟ مثلا نماز خواندن در زمین غصبی - قطع
نظر از اینکه در این موارد شارع شرط نماز را مباح بودن مکان نمازگزار
قرار داده است - از یک حیث تصرف در مال غیر است ، زیرا حرکت روی
زمین غیر و
نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 3 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 55