نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 3 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 37
میتوان مبنای استنباط قرار داد یا نه ؟
اصولیون معتقدند که اگر راوی یا راویان عادل باشند و لااقل اگر اطمینانی
به راستگوئی آنان باشد میتوان روایات آنها را مورد استناد قرار داد .
یکی از ادله اصولیون بر این مدعا آیه " نبأ " است که میفرماید :
« ان جائکم فاسق بنبأ فتبینوا »[1] .
اگر فاسقی خبری به شما داد درباره خبر او تحقیق کنید و تحقیق نکرده به
آن ترتیب اثر ندهید .
مفهوم آیه این است که اگر فرد عادل و مورد اعتمادی خبری به شما داد
ترتیب اثر بدهید . پس مفهوم این آیه دلیل بر حجیت خبر واحد است .
تعادل و تراجیح
اما مسئله تعارض اخبار و روایات . بسیار اتفاق میافتد که در مورد یک
چیز ، اخبار و روایات با یکدیگر تعارض دارند و بر ضد یکدیگرند . مثلا
آیا در رکعت سوم و چهارم نماز یومیه لازم است تسبیحات اربعه سه بار
گفته شود یا یک نوبت کافی است ؟ از برخی روایات استفاده میشود که لازم
است سه مرتبه خوانده شود و از یک روایت استفاده میشود که یک مرتبه
کافی است . یا درباره اینکه فروختن کود آدمی جایز است یا نه ، روایات
مختلف است .
در اینگونه روایات چه باید کرد ؟ آیا باید گفت : اذا تعارضا
[1] سوره حجرات ، آیه [6]
نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 3 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 37