نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 2 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 87
انسان با خدا بحث کنند ، فقط سیستمهای اخلاقی مذهبی این جهت را مورد
عنایت و توجه قرار میدهند .
ثانیا سیر و سلوک عرفانی - همچنانکه از مفهوم این دو کلمه پیدا است -
پویا و متحرک است ، بر خلاف اخلاق که ساکن است . یعنی در عرفان سخن از
نقطه آغاز است و از مقصدی و از منازل و مراحلی که به ترتیب سالک باید
طی کند تا به سرمنزل نهایی برسد .
از نظر عارف واقعا و بدون هیچ شائبه مجاز ، برای انسان " صراط ة
وجود دارد و آن صراط را باید بپیماید و مرحله به مرحله و منزل به منزل طی
نماید و رسیدن به منزل بعدی بدون گذر کردن از منزل قبلی ناممکن است .
لهذا از نظر عارف ، روح بشر مانند یک گیاه و یا یک کودک است و
کمالش در نمو و رشدی است که طبق نظام مخصوص باید صورت گیرد . ولی در
اخلاق صرفا سخن از یک سلسله فضائل است از قبیل راستی ، درستی ، عدالت ،
عفت ، احسان ، انصاف ، ایثار و غیره که روح باید به آنها مزین و متجلی
گردد . از نظر اخلاق ، روح انسان مانند خانهای است که باید با یک سلسله
زیورها و زینتها و نقاشیها مزین گردد بدون اینکه ترتیبی در کار باشد که
از کجا آغاز شود و به کجا انتها یابد ؟ مثلا از سقف شروع شود یا از
دیوارها و از کدام دیوار ؟ از بالای دیوار یا از پائین ؟
در عرفان بر عکس ، عناصر اخلاقی مطرح میشود اما به اصطلاح به صورت
دیالکتیکی ، یعنی متحرک و پویا .
نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 2 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 87