نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 2 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 17
آن ، علم " اصول دین " یا علم " توحید و صفات " هم میگفتهاند .
آغاز علم کلام
درباره آغاز علم کلام و اینکه از چه وقت در میان مسلمین پدید آمد
نمیتوان دقیقا اظهار نظر کرد . آنچه مسلم است این است که در نیمه دوم
قرن اول هجری پارهای از مسائل کلامی از قبیل بحث جبر و اختیار و بحث عدل
در میان مسلمین مطرح بوده است و شاید نخستین حوزه رسمی این مباحث حوزه
درس حسن بصری متوفا در 110 هجری است .
در میان مسلمین دو شخصیت از شخصیتهای نیمه دوم قرن اول نام برده
میشوند که سخت از اختیار و آزادی انسان دفاع میکردهاند : معبد جهنی و
غیلان دمشقی . در مقابل ، افرادی بودهاند که طرفدار عقیده جبر بودهاند .
معتقدان به اختیار و آزادی به نام " قدری " و منکران آن به نام " جبری
" معروف شدند .
تدریجا موارد اختلاف این دو دسته به یک سلسله مسائل دیگر در الهیات ،
طبیعیات و اجتماعیات و برخی مسائل مربوط به انسان و معاد کشیده شد و
مسأله جبر و اختیار یکی از مسائل مورد اختلاف بود . قدریون در این دورهها
به نام " معتزله " خوانده شدند و جبریون به نام " اشاعره " .
مستشرقین و اتباع آنها اصرار دارند که آغاز بحثهای استدلالی در جهان
اسلام را از اینجا و یا امثال آن بدانند .
اما حقیقت این است که بحث استدلالی درباره اصول اسلامی از خود قرآن
کریم آغاز شده است و در سخنان رسول
نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 2 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 17