نام کتاب : انسان کامل نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 152
اصالت معرفت عقلی در اسلام
در مکتب عقلیون چند مطلب مطرح است که هر یک از اینها را باید
ببینیم با نظر اسلام انطباق دارد یا نه . اولین بحث عقلی عقلیون ، مسئله
اعتبار و اصالت معرفت عقلی است . یعنی چه ؟ یعنی عقل انسان قادر است
حقایق این عالم را کشف کند و " معرفت عقلی " معرفتی اصیل و قابل
اعتماد و استناد است و بیاعتبار نیست .
خیلی از مکتبها چنین اعتباری را برای عقل ، قائل نیستند . حال ببینیم
آیا ما از مدارک اسلامی اینقدر میتوانیم برای عقل اعتبار و حیثیت قائل
باشیم که لااقل معرفت عقلی قابل اعتماد است ؟ اتفاقا یک حمایت
فوقالعادهای از عقل را در متون اسلام میبینیم و در هیچ دینی از ادیان دنیا
به اندازه اسلام از عقل یعنی از حجیت عقل و از سندیت و اعتبار عقل
حمایت نشده است . شما اسلام را با مسیحیت مقایسه کنید . مسیحیت در
قلمرو ایمان ، برای عقل ، حق مداخله قائل نیست . میگوید آنجائی که انسان
باید به چیزی ایمان بیاورد ، حق ندارد فکر کند ، فکر مال عقل است و عقل
در این نوع مسائل حق مداخله ندارد . آنچه را که باید به آن ایمان داشت ،
نباید درباره آن فکر کرد و نباید اجازه فکر کردن و چون و چرا کردن به عقل
داد . وظیفه یک مؤمن ، مخصوصا وظیفه یک کشیش و حافظان ایمان مردم این
است که جلوی هجوم فکر و استدلال و عقل را به حوزه ایمان بگیرند . اصلا
تعلیمات مسیحی بر همین اساس است .
در اسلام ، قضیه درست برعکس است . در اصول دین اسلام ،
نام کتاب : انسان کامل نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 152