اصول فلسفه و روش رئالیسم 1 - مطهری، مرتضی

نام کتاب : اصول فلسفه و روش رئالیسم 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 163

حواس پنجگانه از خارج وارد ذهن می‌شود . تصورات مجعول را چون متخیله‌ می‌سازد می‌دانیم که البته معتبر نیستند . مفهوماتی هم که از خارج وارد ذهن‌ می‌شوند نمی‌توانیم مطمئن باشیم که مصداق حقیقی در خارج دارند ، اگر هم‌ داشته باشند یقین نیست که صورت موجود در ذهن ما با امر خارجی مطابق‌ باشد ، چنانکه صورتی که از خورشید در ذهن ما هست مسلما با حقیقت‌ موافقت ندارد زیرا به قواعد نجومی می‌دانیم خورشید چندین هزار برابر زمین‌ است و حال آنکه صورتش در ذهن ما به اندازه یک کف دست هم نیست " .
درباره فطریات می‌گوید : " فطریات که عقل آنها را بالبداهه دریافت می‌نماید یقینا درست است‌ و خطا برای ذهن در آنها دست نمی‌دهد ، مانند شکل و حرکت و ابعاد ( از امور مادی صرف ) و دانایی و نادانی و یقین و شک ( از امور عقلی صرف ) و وجود و مدت و وحدت ( از امور مشترک بین مادی و عقلی " .
ایضا درباره فطریات می‌گوید : " هر کس به شهود و وجدان بالبداهه حکم به وجود خویش می‌کند یا ادراک‌ می‌نماید که مثلث سه زاویه دارد و کره بیش از یک سطح ندارد و دو چیز مساوی با یک چیز متساوی هستند " .
دکارت در فلسفه خود در الهیات و طبیعیات ، تنها فطریات و معقولات‌ صرفه را پایه قرار می‌دهد و مطابق روش منطقی مخصوص به خود سلوک کرده ، آراء و نظریات خاصی درباب نفس و جسم و خدا و اثبات لا یتناهی بودن‌ جهان و غیر اینها اظهار می‌دارد .
جماعت دیگری از فلاسفه مانند لا یب نیتس و مالبرانش [1] و اسپینوزا [2] که بعد از دکارت آمده‌اند اجمالا عقیده وی را درباب محسوسات و اینکه محسوسات حقایق

. [1] Malebranche . [2] Spinoza

نام کتاب : اصول فلسفه و روش رئالیسم 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 163

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست