نام کتاب : اسلام و مقتضیات زمان 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 104
خود برنگشتند . بعد که حکومت عوض شد ، احمدبن حنبل خیلی با عظمت بیرون
آمد و فوق العاده در میان مردم محبوبیت پیدا کرد به طوری که نوشتهاند در
تشییع جنازه او هشتصد هزار نفر شرکت داشتند . اتفاقا ابوحنیفه هم در
زندان خلفا مرد . این را بدانید ما از این جهت که شیعه هستیم نباید این
را اغماض بکنیم . خیال نکنیم اینها ملعبه دست خلفا بودند و هر چه خلفا
میگفتند عمل میکردند . اینجورها نیست . در راه خودشان تصلب داشتند . از
همین ابوحنیفه در زندان میخواستند که فتوا بدهد خلافت بنی العباس خلافت
شرعی است و او نمیداد ، میگفت مردم قبل از اینها با بنی الحسن بیعت
کردهاند و چون بیعت آنها بیعت صحیح بوده است لذا بیعت با بنی العباس
غلط است . شلاقها در زندان خورد و حاضر نشد فتوا بدهد . مالک بن انس هم
همینطور . او هم به زندان رفت و شلاقها خورد و دست از فتوای خودش [
علیه ] خلفا برنداشت . اینها جزء مفاخر اسلام است و بدانید اسلام افرادی
را که تربیت کرد اینجور تربیت نکرد که ملعبه دست خلفای وقت باشند .
فقه احمد بن حنبل بسیار جامد است . او اساسا برای عقل حقی قائل نیست
. در مقابل ، مکتب ابوحنیفه مکتبی است که برای عقل به حد افراط حجیت
قائل است یعنی به حدی که خود عقل هم واقعا آن حد را برای خودش قائل
نیست و عمده اینست که به حدیث خیلی کم اعتماد دارد . قیاسهای ابوحنیفه
به اصطلاح یک نوع آزادی اظهار نظر در مسائل دینی میداد از قبیل همین دخل
و تصرفهای بیجا که دیشب عرض کردم . و یک قصهای برای او
نام کتاب : اسلام و مقتضیات زمان 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 104