نام کتاب : گفتارهای معنوی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 291
علمای دیگر که ما داریم همینطور بودهاند . وقتی ما تاریخ را نگاه میکنیم
میبینیم علمایی که زیاد مسافرت کرده و با طبقات گوناگون سرو کار
داشتهاند و استادهای متنوعی در رشتههای مختلف دیده ( نظیر شهید ثانی ) و
در هر شهری با مردم بودهاند ، فکر بازتر و وسیعتری دارند نسبت به افرادی
که به اندازه آنها نابغه بودهاند ، نبوغشان کمتر از آنها نبوده ، اخلاصشان
کمتر از آنها نبوده ولی همیشه در یک محیط زیسته و از محیط خود خارج
نشدهاند . قهرا پختگی روح اینها برابر آنها نخواهد بود .
عرض کردم ازهجرت ، تعبیر معنوی هم در احادیث شده است : « المهاجر
من هجر السیئات » ولی گفتیم بر خلاف توهم بعضیها ، این تعبیر ، معنایش
نفی هجرت ظاهری وجسمانی نیست ، بلکه اثبات یک هجرت در سطح روحی
ومعنوی است . یعنی هجرت اسلامی منحصر به این نیست که انسان از شهر و
دیار و ده و منطقه خود هجرت کند ، زبون منطقهاش نباشد ، اسیر شهر و ده
خود نباشد ، اسیر آب و هوایی که در آن زیست کرده نباشد ، اسیر عوامل
جغرافیایی محیط خود نباشد که خود یک نوع آزادی ونفی اسارت است ، بلکه
همچنین انسان نباید اسیر خصلتها و عادتهای روحی که به او چسبیده است و
اسیر منطقه روحی که در آن زندگی میکند و اسیر جو روحی خود باشد .
انسان به یک چیزهائی عادت پیدا میکند . عرف جامعه برای او یک اصل
میشود و یک عادت جسمی یا روحی برای او پیدا میشود . عادت جسمی مثل
عادت به سیگار کشیدن . خیلی از افرادی که سیگار میکشند وقتی پزشک به
آنها میگوید : سیگار نکش ، جواب میدهند
نام کتاب : گفتارهای معنوی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 291