نام کتاب : فلسفه اخلاق نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 146
از طرف دیگر در نهج البلاغه به جمله هایی بر میخوریم که در آنها نفس و
خود تجلیل و تکریم شده است الی غیر النهایه .
علی علیه السلام در وصیتنامه ای که به فرزند بزرگوارش امام مجتبی سلام
الله علیه مینویسد ، میفرماید : « اکرم نفسک عن کل دنیة و ان ساقتک الی
الرغائب فانک لن تعتاض بما تبذل من نفسک عوضا » [1] پسرکم ! نفس
خود را گرامی و محترم بدار از این که به یک پستی دچار بشود ، زیرا اگر
از نفس خود چیزی را باختی و از دست دادی ، دیگر هیچ چیز نمیتواند جای
آن را پر کند اگر بدنت را از دست بدهی جایش پر شدنی هست ، تا چه رسد
که مال و ثروتت را از دست بدهی هر چه را از دست بدهی چیز دیگری
میتواند جای آن را پر کند ( گفت : آنچه عوض دارد گله ندارد ) اما یک
چیز است که اگر آن را از دست بدهی دیگر جا پر کن ندارد [ و آن نفس
خودت است ] . « فانک لن تعتاض بما تبدل من نفسک عوضا » اگر از خود
خود ، از خویشتن خود چیزی را از دست بدهی ، عوض برایش پیدا نمیکنی
نظیر این مضمون است شعری از امام صادق سلام الله علیه که در " بحار "
در احوال امام صادق نقل میکند که ایشان این شعر را میخواندند :
من با نفس خودم هیچ موجودی را برابر نمیکنم اگر بخواهی معامله بکنی با
نفس خودم ، هیچ چیزی را با آن برابر نمیکنم جز پروردگارم . در عوض ،
فقط او را میگیرم . از آن که بگذرد حاضر نیستم این سرمایه خودم و
[1] نهج البلاغه فیض ، کتاب 31 ، قسمت 46 ، صفحه . 929
[2] بحار الانوار ، ج 75 ، ص 135 ، باب . 21
نام کتاب : فلسفه اخلاق نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 146