عدل الهی - مطهری، مرتضی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : عدل الهی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 77

شوپنهاور که ویلیام جیمز از او نیز یاد کرده است ، معتقد است : " اصل در زندگانی ، رنج و گزند است ، لذت و خوشی همانا دفع الم است‌ و امر مثبت نیست ، بلکه منفی است ، و هر چه موجود جاندار در مرتبه‌ حیات برتر باشد رنجش بیشتر است ، چون بیشتر حس می‌کند و آزار گذشته را بیشتر به یاد می‌آورد و رنج آینده را بهتر پیش بینی می‌نماید . . . یک دم‌ خوشی ، عمری ناخوشی در پی دارد . ازدواج نمی‌کنی در آزاری ، می‌کنی هزار دردسر داری . مصیبت بزرگ بلای عشق است و ابتلای به زن که مردم مایه شادی‌ خاطر می‌دانند ، در صورتی که سردفتر غمها است . معاشرت می‌کنی گرفتاری ، نمی‌کنی از زندگی بیزاری . بندگی ، بند و خداوندی صداع . مختصر ، تا جان‌ در تن است از این رنج و مشقت نمی‌توان رست . زندگی سراسر جان کندن است‌ ، بلکه مرگی است که دم بدم به تأخیر می‌افتد ، و سرانجام اجل می‌رسد در صورتی که از حیات ، هیچ سودی برده نشده و نتیجه مفیدی بدست نیامده است‌ " [1] .
در جهان اسلام نیز احیانا کسانی بوده و هستند که جهان را تاریک می‌بینند و همواره چهره‌ای گرفته و عبوس و خشمگین در برابر جریانات آفرینش نشان‌ می‌دهند و به قول ویلیام جیمز گفته‌هاشان نوعی دندان غروچه است . " ابوالعلاء معری " فیلسوف و شاعر معروف عرب و همچنین خیام شاعر از این‌ گروه‌اند . اینکه می‌گویم " خیام شاعر " از آن جهت است که محققین باور ندارند که اشعار معروف بدبینانه . از خیام فیلسوف و ریاضیدان باشد .
آنچه برای خیام شاعر موجب حیرت و رنج و ناله است برای " خیام فیلسوف‌ " حل شده است [2] .
در عصر ما به تقلید از اروپائیان ، و به علل دیگر که اکنون جای ذکرش‌ نیست ، نویسندگانی بدبین پیدا شده اند که زهرهایی از این راه به جان‌ جوانان می‌ریزند و آنان را بی علاقه به زندگی و احیانا وادار به خودکشی‌ می‌کنند و از طرف عوامل مرئی و نامرئی مورد تشویق قرار می‌گیرند و روز بروز بر عددشان افزوده می‌گردد . صادق هدایت از این گروه است . نوشته‌های‌ وی به قول ویلیام جیمز حالت همان خوکی را می‌نمایاند که زیر تیغ ، ناله‌ سر می‌دهد و یا موشی که در حالی که مشغول جان دادن است جیرجیر می‌کند .
نقطه مقابل امثال نیچه و شوپنهاور و ابوالعلاء و خیام ، فلاسفه و حکمای‌

[1] سیر حکمت در اروپا ، ج 3 ، بخش چهارم . [2] رجوع شود به کتاب " خدمات متقابل اسلام و ایران " چاپ هفتم به‌ بعد بحث " خدمات فلسفی ایرانیان به اسلام " .

نام کتاب : عدل الهی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 77

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست