عدل الهی - مطهری، مرتضی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : عدل الهی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 272

قرآن می‌فرماید : « الذی خلق الموت و الحیوش لیبلوکم ایکم احسن عملا »[1] .
" آنکه مرگ و زندگی را آفرید تا شما را در امتحان نیکوترین عمل و صواب ترین عمل قرار دهد " .
فرمود " صواب ترین " عمل و نفرمود " بیشترین عمل " زیرا عمده این‌ است که بدانیم آنگاه که تحت تأثیر انگیزه‌هایی روحی ، عملی انجام می‌دهیم‌ گذشته از پیکر عمل که یک سلسله حرکات و سکنات است و دارای اثرها و ارزشهای خاص اجتماعی است ، از نظر معنوی واقعا و حقیقتا به سویی می‌رویم‌ و طی طریقی می‌کنیم .
مطلب به این سادگی نیست که هر چه هست " عمل " است ، کار است ، انرژی عضلانی است که مصرف می‌شود و اما اندیشه‌ها و نیتها ، به اصطلاح‌ ارزش مقدماتی دارد برای عمل ، همه ذهنیت است و همه مقدمه است و عمل‌ ذوالمقدمه ، اساس ذوالمقدمه است ، مقدمه هر طور بود ، بود . خیر ، اصالت فکر و نیت ، از اصالت عمل کمتر نیست . این گونه تفکر " اصالة العملی " که اندیشه و نیت و عقیده را " اصیل " نمی‌شمارد و تحت عنوان‌ " عینیت " و " ذهنیت " صرفا ارزش مقدمی برایش قائل است ، یک‌ تفکر مادی است . گذشته از اینکه بطلان این مکتب در جای خود روشن است ، قدر مسلم این است که معارف قرآن را با اینگونه طرز تفکرها نتوان توجیه‌ کرد .
از نظر قرآن ، شخصیت واقعی ما و " من " حقیقی ما همان روح ماست ، روح ما با هر عمل اختیاری ، از قوه بسوی فعلیت گام بر می‌دارد و اثر و خاصیتی متناسب با اراده و هدف و مقصد خود کسب می‌کند ، این آثار و ملکات جزء شخصیت ما می‌شود و ما را به عالمی متناسب خود از عوالم وجود می‌برد .
پس حسن و قبح فعلی ، یا خوبی و بدی اعمال ، از نظر بعد اول بستگی به‌ اثر خارجی آن عمل دارد ، و حسن و قبح فاعلی ، یا خوبی و بدی از نظر بعد دوم بستگی به کیفیت صدور آن از فاعل دارد . در حساب اول ، قضاوت ما درباره یک عمل از لحاظ نتیجه خارجی و اجتماعی آن است ، و در حساب دوم‌ ، قضاوت ما از نظر تأثیر داخلی و روانی عمل در شخص فاعل است .
وقتی یک فرد ، بیمارستانی بوجود می‌آورد یا اقدام نیکوکارانه دیگری در امور فرهنگی یا بهداشتی یا اقتصادی یک کشور انجام می‌دهد ، شک نیست که‌ عمل او از

[1] ملک / [2]

نام کتاب : عدل الهی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 272

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست