نام کتاب : نظری به نظام اقتصادی اسلام نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 52
که هرگونه تصرفی در آن ثروت بکند ، آن را به مصرف خود یا دیگران برساند
و یا احیانا آن را تلف کند و معدوم نماید .
مالکیت ممکن است فردی باشد و ممکن است جمعی و اشتراکی باشد ، یعنی
میتوان فرض کرد که فقط یک نفر مالک ثروتی باشد و فقط او حق داشته باشد
از آن استفاده ببرد ، و هم ممکن است عدهای یا همه افراد بالاشتراک مالک
ثروتی باشند و بالاشتراک از آن بهره ببرند .
زائد است که در مورد مالکیت بالاشتراک بحث شود که آیا ماهیت
مالکیت بالاشتراک عبارت است از مالکیت جمیع افراد یا مالکیت جامعه و
اجتماع ؟ در صورت اول باید چنین فرض کرد که با مردن هر فردی مال او به
سایر افراد منتقل میشود ، سایر افراد بالسویه وارث او هستند ، ولی در
صورت دوم مالک همیشه زنده است مگر آنکه اتفاقی بیفتد که آن اجتماع یا
اجتماع بشری از ریشه منقرض و منعدم گردد .
اولویتی که انسان برای خود نسبت به اشیاء خاصی قائل است غریزی بشر
است . بعضی حیوانات نیز چنین اولویتی را به حکم غریزه درک میکنند .
حیواناتی که جفت زندگی میکنند و آشیانه دارند نسبت به جفت و آشیانه
خود چنین احساس غریزی دارند ، و نسبت به آشیانه و جفت دیگران احساس
مخالف دارند . کودکان نیز نسبت به اسباب بازیهای خود اینچنین هستند .
اما در عین حال نمیتوان گفت حیوانات مالکیت را اعتبار کردهاند ،
اعتبار از مختصات انسان است ، آنها تصور کلی و مشخصی از مالکیت ندارند
، اعتبار در زمینه تصورات کلی است .
نام کتاب : نظری به نظام اقتصادی اسلام نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 52