نام کتاب : مساله شناخت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 66
منبع عقل اعتراف نداشته باشیم نمیتوانیم به ابزار قیاس و برهان اتکا
کنیم ، یعنی آن را به عنوان یک ابزار شناخت بشناسیم .
گفتیم منبع سوم ، قلب یا دل است که عرض کردیم ابزار آن را باید عمل
تزکیه نفس بدانیم . اگر بخواهیم با تعبیر فنی درست تعبیر کنیم ( تعبیر
این جلسه ما از تعبیر گذشته بهتر و مطابقتر است ) قلب و دل انسان منبعی
است که با ابزاری به نام تزکیه نفس میتوان از آن استفاده کرد . ما
عجالتا نمیخواهیم از نظر علمی و از نظر فلسفی وارد این بحث شویم که آیا
دل برای انسان یک منبع شناخت هست یا نیست ، و آیا تزکیه نفس برای
انسان یک ابزار شناخت هست یا نیست و آیا از نظر علم امروز مسلم است
که [ دل ، منبع شناخت و تزکیه نفس ، ابزار آن است ؟ ]
چنانکه گفتیم ، در میان علمای امروز علمائی که مادی فکر میکنند این
منبع و این ابزار را قبول ندارند و علمائی که الهی فکر میکنند به این
منبع و این ابزار فوق العاده ایمان دارند . مثلا همان برگسون که نام بردیم
از این قبیل است ، ویلیام جیمس [1] فیلسوف معروف آمریکائی وعده
بسیار زیاد دیگر به این منبع و به این ابزار اعتقاد و ایمان دارند .
نظر قرآن در مورد منبع دل
عمده مسئله این است که من میخواهم نظریه قرآن را در این
William James[1] در کتاب " دین و روان " که کتاب خوبی است [ در
این باره سخن گفته است ] .
نام کتاب : مساله شناخت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 66