مساله شناخت - مطهری، مرتضی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : مساله شناخت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 101

ویژگی دوم شناخت حسی این است که شناخت حسی ، ظاهری است ، عمقی‌ نیست ، ظواهر را می‌بیند : چشم رنگها و حجمها را می‌بیند ، گوش آوازها را می‌شنود ، . . . ولی عمقی نیست که به ماهیت اشیاء بتواند پی ببرد و روابط درونی اشیاء را درک کند . شناخت حسی نمی‌تواند به رابطه علیت و معلولیت ، ضرورت حاکم میان علت و معلول که وقتی علت هست به حکم‌ ضرورت معلول باید وجود داشته باشد ، پی ببرد . یعنی انسان ظواهر را می‌شناسد بدون اینکه بتواند با حواس خود به روابط و عمق پدیده‌ها و به‌ ذاتها و جوهرها و باطنها پی ببرد . ولی انسان به بواطن هم می‌رسد که‌ مثالهایش را عرض خواهم کرد .
مشخص دیگر شناخت حسی این است که شناخت حسی ، حالی است ، یعنی به‌ زمان حال تعلق دارد ، نه به گذشته و نه به آینده ، چون انسان با حواس‌ خودش فقط اشیاء زمان حاضر را احساس می‌کند . انسان با چشم خودش حوادثی‌ را که قبل از تولد او وجود داشته است نمی‌بیند ، [1] و آینده را نیز نمی‌تواند با حواس ظاهری خود احساس کند ، با چشم ، بالفعل ببیند ، با گوش بشنود یا با شامه خود استشمام کند . شناخت حسی ، حالی است ، پس‌ به گذشته و آینده تعلق نمی‌گیرد .
خصوصیت چهارم شناخت حسی این است که این نوع شناخت ، منطقه‌ای است ، یعنی محدود به منطقه خاصی است . انسان یا حیوان ، در هر منطقه و جوی که‌ هست اشیاء همان منطقه و

[1] نگوئید فیلمش را می‌بیند . فیلم مربوط به این زمان است ، فیلم را می‌بیند ، خود او را که نمی‌بیند .

نام کتاب : مساله شناخت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 101

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست