نام کتاب : ده گفتار نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 67
مسائلی که فقها طرح میکنند
معمولا فقهاء - و همچنین غیر فقهاء که احیانا وارد این مطلب شدهاند -
بحث خود را در چند قسمت قرار میدهند . من نمیخواهم وارد آن قسمتها بشوم
. به طور اشاره و فهرست آنها را ذکر میکنم :
یکی بیان آیات زیادی که در قرآن مجید در این باب است و اخبار بسیاری
که از رسول اکرم ( ص ) و یا ائمه طاهرین ( ع ) در این باب رسیده که به
قول شهید ثانی کمر را میشکند .
دیگر بحثی است در معنای معروف و منکر و تعریف آنها . و احیانا به
مناسبت معنای معروف و منکر ، بعضی از فقهاء وارد بحث معروف کلامی حسن
و قبح عقلی شدهاند .
دیگر اینکه آیا امر به معروف و نهی از منکر واجب عینی است یا واجب
کفائی ؟
دیگر اینکه شرایط وجوب امر به معروف و نهی از منکر چیست ؟ چون هر
تکلیفی و امر و نهیی شرائطی دارد . علاوه بر شرائط عامه مشهور از عقل و
بلوغ و قدرت و حتی علم - به یک اعتبار - که هر تکلیفی مشروط به این
امور است ، هر تکلیف بخصوصی ممکن است شرائط مخصوص به خود داشته باشد
. آیا امر به معروف و نهی از منکر نیز به سهم خود شرائط مخصوصی دارند یا
نه ؟
معمولا فقهاء چهار شرط ذکر میکنند : یکی علم و معرفت ، دیگر احتمال اثر
و نتیجه ، سوم نبودن ضرر و به تعبیر بعضی از فقهاء مترتب نشدن مفسده ،
چهارم ادامه و اصرار متخلف ، یعنی آنکس که معروف را
نام کتاب : ده گفتار نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 67