نام کتاب : اسلام و مقتضیات زمان 2 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 113
مربوط است ، یا به روابط انسان با خودش ، یا به روابط انسان با طبیعت
و یا به روابط انسان با افراد اجتماع .
در روابط انسان با خدا از آن جهت که مربوط به خدا میشود هیچ گونه
تغییری پیدا نمیشود ، و در آنچه هم که مربوط به انسان است آنچه که روح
این مطلب را تشکیل میدهد باز تغییر نمیکند ، بله در شکلش تغییراتی پیدا
میشود که تابع شرایط است و ما میبینیم خود اسلام هم این تغییرات را قائل
شده است ، مثل نماز ، میگوید نماز بخوانید ، ولی بعد میگوید نماز
ایستاده بخوانید ، اگر نمیتوانید ، نشسته بخوانید ، نمیتوانید ، به پهلوی
راست بخوانید ، نمیتوانید ، به پهلوی چپ بخوانید ، نمیتوانید ، مستلقیا
بخوانید ، [ آن را هم نتوانستید ] با اشاره بخوانید هر چه که شرایط تغییر
میکند ، هیکل نماز هم تغییر میکند .
فقها معتقدند نماز " غرقا " واقعا نماز است نه چیزی به جای نماز ،
یعنی آدمی که در حال غرق شدن است و تلاش میکند خودش را نجات بدهد و
نمازش فقط صورت اشاره دارد نه رکوع دارد ، نه سجود ، نه قرائت و نه
چیز دیگر نمازش واقعا نماز است اصلا نماز یک ماهیتی است که افرادش
اینقدر تغییر پیدا میکند ، شکل فردش اینقدر عوض میشود ، یعنی رکوع و
سجود و غیره شکل نماز است نه روح نماز ، نماز دو رکعتی واقعا نماز است
نه جانشین نماز چهار رکعتی ، چنانکه نماز چهار رکعتی واقعا نماز است ،
یعنی برای یک کسی نماز چهار رکعت است ، برای یک کسی دو رکعت ، برای
یک کسی نماز ، ایستاده است ، برای یک کسی نشسته ، برای یک کسی نماز ،
وضوست ، برای یک کسی نماز ، تیمم است .
فقها مسالهای دارند به نام " اجزاء " و آن این است که آیا
نام کتاب : اسلام و مقتضیات زمان 2 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 113