كمونيستى گسترش چشمگيرى پيدا كرده و اخبارى كه اخيراً در رسانه‌هاى گروهى منتشر مى‌شود حاكى از وحشت روزافزون حكام اين مناطق از گرايش‌هاى مذهبى، و مخصوصا اسلامى است، حتى در كشورهاى «كمونيستى» كه هنوز براى نابودى مذهب به تلاشهاى مأيوسانه و ناموفق خود ادامه مى‌دهند جنبشهائى پيدا شده كه خواهان گسترش مذهب است.

اين مسائل به خوبى نشان مى‌دهد كه مذهب ريشه‌اى در اعماق «فطرت» همه انسان‌ها دارد و لذا توانسته است خود را در برابر امواج شديد تبليغات مخالف حفظ كند، و اگر غير از اين بود بايد تاكنون به كلى محو شده باشد.

5- تجربيات شخصى در شدائد زندگى-

بسيارى از مردم در زندگى خود اين حقيقت را آزموده‌اند كه به هنگام بروز مشكلات طاقت فرسا، و هجوم طوفان‌هاى سخت زندگى، و گرفتار شدن در گرداب بلاها، در آنجا كه درهاى اسباب ظاهرى به روى انسان بسته مى‌شود، و كارد به استخوانش مى‌رسد، آرى در اين لحظات طوفانى، اميدى از اعماق جانش جوشيدن مى‌گيرد و متوجه مبدئى مى‌شود كه قادر بر حل همه مشكلات است، دل به او مى‌بندد، و از او استمداد مى‌طلبد.

حتى افرادى كه در شرايط عادى گرايش مذهبى ندارند از اين امر مستثنى نيستند، آنها نيز به هنگام بيمارى‌هاى سخت و شكست‌هاى خردكننده از چنين واكنش‌هاى روحى بهره‌مندند.

اينها همه شاهد گوياى حقيقتى است كه در قرآن مجيد درباره فطرى بودن خداشناسى و اصالت حسّ مذهبى آمده است. آرى انسان در زواياى قلب و اعماق دل و روان خود ندائى لطيف و پر از مهر، و درعين حال محكم و رسا مى‌شنود كه او را به طرف حقيقتى بزرگ، عالم و قادر و متعالى كه نامش را «اللّه» يا «خدا» مى‌نهيم دعوت مى‌كند، ممكن است كسانى نام ديگرى بر او بگذراند، سخن در نام‌گذارى نيست، در ايمان به آن حقيقت است.

شاعران نكته‌پرداز نيز در اشعار نغز و شيرين خود آن را منعكس كرده‌اند: