113- هدف اسلام از جهاد چيست؟ و جهاد ابتدائى چرا؟

جهادهاى اسلامى را مى‌توان در سه بخش خلاصه و تقسيم‌بندى كرد.

1- جهاد ابتدائى آزادى‌بخش‌

خداوند دستورها و برنامه‌هائى براى سعادت و آزادى و تكامل و خوشبختى و آسايش انسانها طرح كرده است، و پيامبران خود را موظف ساخته كه اين دستورها را به مردم ابلاغ كنند، حال اگر فرد يا جمعيتى ابلاغ اين فرمانها را مزاحم منافع پست خود ببينند، و بر سر راه دعوت انبياء موانعى ايجاد نمايند، آنها حق دارند نخست از طرق مسالمت‌آميز، و اگر ممكن نشد با توسل به زور اين موانع را از سر راه دعوت خود بردارند، و آزادى تبليغ را براى خود كسب كنند.

به عبارت ديگر: مردم در همه اجتماعات اين حق را دارند كه نداى مناديان راه حق را بشنوند، و در قبول دعوت آنها آزاد باشند، حال اگر كسانى بخواهند آنها را از حق مشروعشان محروم سازند و اجازه ندهند صداى مناديان راه خدا به گوش جان آنها برسد، و از قيد اسارت و بردگى فكرى و اجتماعى آزاد گردند، طرفداران اين برنامه‌ها حق دارند براى فراهم ساختن اين آزادى از هر وسيله‌اى استفاده كنند، و از اينجا ضرورت «جهادهاى ابتدائى» در اسلام و ساير اديان آسمانى روشن مى‌گردد.

همچنين اگر كسانى مؤمنان را تحت فشار قرار دهند كه به آئين سابق بازگردند، براى رفع اين فشار نيز از هر وسيله‌اى مى‌توان استفاده كرد.

2- جهاد دفاعى‌

گاهى جنگ بر فرد و يا جمعيتى تحميل مى‌شود به اين معنى كه مورد هجوم و تجاوز حساب شده و يا غافلگيرانه دشمن قرار مى‌گيرد در اينجا تمام قوانين آسمانى‌