نام کتاب : يكصد و هشتاد پرسش و پاسخ نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 125
33- آيا
تفاوتهاى طبيعى در انسانها با عدالت سازگار است؟
در آيه 32 از
سوره نساء مىخوانيم «و لا تتمنّوا ما فضّل الله بعضكم على بعض ...» (برتريهايى كه
خداوند نسبت به بعضى از شما بر بعضى ديگر قرار داده آرزو نكنيد ...) با توجه به
آيه شريفه بسيارى از خود مىپرسند چرا بعضى از افراد استعدادشان بيشتر و بعضى
كمتر، بعضى زيبا و بعضى ديگر از زيبائى، كم بهرهاند، بعضى از نظر جسمى فوق العاده
نيرومند و بعضى معمولى هستند، آيا اين «تفاوتهاى طبيعى»
با اصل عدالت پروردگار سازگار است؟
در پاسخ بايد
به چند نكته توجه داشت:
1- قسمتى از
تفاوتهاى جسمى و روحى مردم با يكديگر، معلول اختلافات طبقاتى و مظالم اجتماعى و
يا سهلانگارىهاى فردى است كه هيچ گونه ارتباطى به دستگاه آفرينش ندارد، مثلًا
بسيارى از فرزندان ثروتمندان از فرزندان مردم فقير، هم از نظر جسمى قوىتر و
زيباتر و هم از نظر استعداد پيشرفتهترند، به دليل اينكه آنها از تغذيه و بهداشت
كافى بهرهمندند در حالى كه اينها در محروميت قرار دارند، و يا افرادى هستند كه بر
اثر تنبلى و سهل انگارى نيروهاى جسمى و روحى خود را از دست مىدهند. اين گونه
اختلافها را بايد «اختلافهاى ساختگى و بىدليل»
دانست كه با از بين رفتن نظام طبقاتى و تعميم عدالت اجتماعى از ميان خواهد رفت، و
هيچگاه اسلام و قرآن بر اين گونه تفاوتها صحّه نگذاشته است.
2- قسمتى
ديگر از اين تفاوتها، طبيعى و لازمه آفرينش انسان است يعنى يك جامعه اگر هم از
عدالت اجتماعى كامل برخوردار باشد تمام افرادش همانند
نام کتاب : يكصد و هشتاد پرسش و پاسخ نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 125