نام کتاب : يكصد و هشتاد پرسش و پاسخ نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 104
28- علم
خداوند به حوادث آينده چگونه تصور مىشود؟
حوادث آينده
با اينكه هنوز وجود خارجى پيدا نكردهاند تا در احاطه علم خدا باشند، آيا صورت
ذهنى و نقش و عكس آنها نزد خدا است؟ با اينكه خداوند ذهنى ندارد، و علم او از طريق
انعكاس نيست، پس بايد قبول كنيم كه او نسبت به حوادث آينده علمى ندارد! زيرا علم
حضورى در مورد معدوم ممكن نيست، و علم حصولى نيز درباره خدا تصور نمىشود.
گرچه اين
اشكال و سؤال درباره علم به حوادث آينده مطرح شده، ولى عيناً درباره حوادث گذشته
كه محو و نابود گشته است نيز قابل طرح است، زيرا حوادث گذشته الآن وجود ندارد،
صورت فرعون يا بنى اسرائيل و اصحاب موسى فى المثل متلاشى شده است، و تاريخ آنها
نيز گذشته است، ما مىتوانيم فقط تصويرى از آنها در ذهنمان حاضر كنيم تا به تاريخ
گذشته واقف شويم، چون علم ما از طريق ارتسام يعنى نقش بستن در ذهن است، ولى در
مورد خداوند كه ذهن و نقشهاى ذهنى معنى ندارد و علمش فقط علم حضورى است آگاهى بر
حوادث گذشته چگونه تصور مىشود؟
اين سؤال و
اشكال را از سه راه مىتوان پاسخ گفت:
1- نخست
اينكه خداوند هميشه به ذات پاك خود كه علّت همه اشياء است احاطه داشته و دارد، و
اين علم اجمالى به همه حوادث و موجودات جهان قبل از ايجاد و بعد از ايجاد است.
نام کتاب : يكصد و هشتاد پرسش و پاسخ نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 104