درس نود و هفتم: عاقل كيست؟

از حضرت اميرمؤمنان على عليه السلام تقاضا كردند: عاقل را براى ما توصيف كن، فرمود:

الْعاقِلُ هُوَالَّذِى يَضَعُ الشَّى‌ءَ مَواضِعَهُ‌ [1]

ترجمه‌

عاقل كسى است كه هر چيز را به جاى خود مى‌نهد.

شرح كوتاه‌

در ميان مفهوم و معناى عقل، سخن بسيار گفته‌اند؛ اما جمله كوتاه فوق بهترين تعبيرى است كه در اين زمينه وارد شده است. عقل چيزى جز اين نيست كه هر چيز را به جاى خود نهند، هر شخصى را در محل شايسته و مناسب خود در اجتماع قرار دهند، غم و شادى، دوستى و دشمنى، نرمش و خشونت، محبّت و شدت عمل، عبادت، كسب و كار و تفريح سالم و هر كار ديگر را در جاى خود و به وقت خود انجام دهند.

[1] نهج‌البلاغه، كلمات قصار.