حركتى ندارند، بلكه در نقطه‌اى ساكن و بى‌حركت قرار داده شده‌اند. هر يك از آنها در فلكى دايره مانند و بلورين قرار گرفته‌اند، كه آن فلك‌ها در حال حركت هستند.

بنابراين خورشيد و ماه حركت مستقلّى ندارند، بلكه به تبع حركت فلكى كه داخل آن هستند، مى‌چرخند. اين نظريّه هزار و پانصد سال در جهان حكومت كرد، تا اينكه در حدود سيصد، چهارصد سال قبل توسّط گاليله و كپلر باطل شد. در حالى كه قرآن مجيد، هزار و چهارصد سال قبل بطلان اين نظريّه را اعلام كرد، و طبق آيات 39 و 40 سوره يس- كه شرح آن گذشت- براى خورشيد و ماه حركت استقلالى قائل شد.

2. جزر و مد

هنگامى كه ماه مقابل دريا قرار مى‌گيرد، آب دريا را به سمت خود جذب مى‌كند.

ارتفاع آبى كه به سمت ماه بالا مى‌رود در بعضى موارد تا يك و گاه دو متر مى‌رسد. اين كار باعث مى‌شود كه آبهاى موجود در ساحل فروكش كند و همه به دريا بريزد. اين حالت را جزر مى‌نامند. و زمانى كه ماه از مقابل دريا عبور مى‌كند، و تأثير جاذبه ماه بر دريا از بين مى‌رود، آب دريا رها مى‌شود، و آبهاى كنار ساحل بالا مى‌آيد، و تمام رودخانه‌ها و جويبارهاى اطراف را مملو از آب مى‌كند. اين حالت را مدّ مى‌گويند. اگر جزر و مدّ درياها نبود، تمام حيوانات دريايى نابود مى‌شدند. چون آب اگر در يك حالت باقى بماند تبديل به باتلاق مى‌گردد، و اصطلاحاً «آب مرده» مى‌شود. مأموريّت ماه براى نجات حيوانات دريايى از مرگ، ايجاد جزر و مدّ است، البتّه اين يكى از خواص جزر و مدّ است.

اينجاست كه خداوند متعال ضمن درس تهذيب نفس (كه قسمهاى يازده‌گانه سوره شمس براى آن است) درس توحيد و خداشناسى هم مى‌دهد، و ما را متوجّه منبع فيّاض جهان هستى، و علّة العلل مى‌كند، تا با شناخت هر چه بيشتر او، به درجات بالاترى از كمال دست يابيم.