مهمترين حقوق:

سؤال: مهمترين حق پس از حق خدا و رسولش كدام حق است؟

پاسخ: حضرت على عليه السلام در همان خطبه 216 نهج‌البلاغه در پاسخ اين سؤال مى‌فرمايد:

«وَاعْظَمُ مَاافْتَرَضَ- سُبْحَانَهُ- مِنْ تِلْكَ الْحُقُوقِ حَقُّ الْوالي عَلَى الرَّعِيَّةِ وَحَقُّ الرَّعِيَّةِ عَلَى الْوالِي‌

؛ مهمترين حق، حقّ مردم بر حكومت، و حقّ حكومت بر مردم است».

حقّ حكومت اسلامى بر مردم اين است كه از آن حمايت كنند، ودر مشكلات و حوادث سخت به ياريش بشتابند، و در لحظاتى كه بايد به صحنه بيايند در صحنه حضور يابند. و حقّ مردم بر حكومت آن است كه جان و مال و ناموس و آبروى آنها را حفظ كند، و امنيّتشان را تأمين نمايد، و وسايل رفاه و آسايش آنها را فراهم كند، و مقدّمات تحصيل، كار ومسكن جوانان را مهيّا سازد. براى مردم جادّه، بيمارستان، خيابان و پارك و ديگر لوازم و اشياى مورد نيازشان را آماده سازد.

حق و حقوق برادران دينى:

از حقوق بسيار مهم حق برادران دينى بر يكديگر است، كه دامنه وسيعى دارد. در برخى از روايات تا 30 حق در اين رابطه شمرده شده است. [1]

در اينجا توجّه شما را به روايتى از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله كه به هفت نوع از اين حقوق اشاره مى‌كند، جلب مى‌نماييم:

«لِلْمُؤْمِنِ عَلَى الْمُؤْمِنِ سَبْعَةُ حُقُوقٍ واجِبَةٍ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ عَلَيْهِ: الْاجْلالُ فِي عَيْنِهِ، وَالْوُدُّ لَهُ فِي صَدْرِهِ، وَالْمُواساتُ لَهُ في مالِهِ، وَانْ يُحَرِّمَ غَيْبَتَهُ، وَانْ يَعُودَهُ فِي مَرَضِهِ، وَانْ يُشَيَّعَ جِنازَتَهُ، وَانْ لايَقُولَ فِيهِ بَعْدَ مَوْتِهِ الّا خَيْراً

؛ هر مؤمنى بر مؤمن ديگر هفت حق دارد كه از سوى خداوند واجب شده است:

[1]. سفينة البحار، ج 1، ص 290.