سلطه شيطان چگونه است؟

سؤال: طبق آنچه از بعضى آيات و روايات استفاده مى‌شود، شيطان بر انسان مسلّط مى‌شود، و دراين صورت آدمى اختيارى از خود نخواهد داشت. با توجّه به اين مطلب چرا خداوند او را بر كارى كه بى‌اختيار انجام مى‌دهد تهديد به عذاب اليم مى‌كند؟

جواب: پاسخ اين سؤال در آيه شريفه 100 سوره نحل آمده است. توجّه كنيد:

« «إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَالَّذِينَ هُمْ بِهِ مُشْرِكُونَ»؛ تسلّط او (شيطان) تنها بر كسانى است كه او را به سرپرستى خود برگزيده‌اند، و آنها كه نسبت به خدا شرك مى‌ورزند».

بنابراين، تا انسان به شيطان چراغ سبز نشان ندهد، وارد خانه دلش نمى‌شود.

آدمى، تا گذرنامه ورود به كشور جان را به شيطان ندهد، وارد اين كشور نمى‌شود.

آرى! شيطان با زور و فشار وارد حريم ديگران نمى‌شود، بلكه گامهاى ابتدايى و مقدّمات كار را خود انسانها مى‌چينند هر چند در گامهاى بعد ممكن است اختيار از دست آنها خارج گردد. همانند انسانى كه به اختيار خود در سرازيرى شروع به دويدن مى‌كند، كه گامهاى اوّليه را با اختيار خودش بر مى‌دارد، ولى در ادامه اختيار را از دست مى‌دهد، و در نهايت سقوط مى‌كند.

مبادى تزيين اعمال:

قرآن مجيد براى تزيين اعمال پنج مبدأ و عامل ذكر مى‌كنيد. توجّه كنيد:

1. شيطان‌

همان‌گونه كه در مباحث سابق گذشت، شيطان اعمال بد را مى‌آرايد، و به صورت خوب نشان مى‌دهد، تا انسان آلوده آن گردد. مثلًا به عرب جاهلى مى‌گويد: «غيرتت كجاست؟ دخترت را زير خاك كن تا فردا به دست دشمن اسير نشود!» يعنى بدترين‌