منشأ مشكلات عصر جاهليّت:

مردم جزيرة العرب (عربستان) در عصر جاهليّت مشكلات فراوانى داشتند. اين مشكلات ريشه‌ها و عوامل مختلفى داشت، كه دو عامل زير بسيار مؤثّر بود:

1. خرافات؛ انواع خرافاتى كه از عقلهاى كوچك و ظرفيّتهاى كم آنها نشأت مى‌گرفت، مشكلات متعدّدى براى آنها به وجود آورده بود.

2. بدعتها؛ اعراب جاهليّت نيز معتقد به دين و آيين خاصّى بودند، هر چند آيينى تحريف شده بود. ولى نسبت به آيين خود نيز بدعتهاى فراوانى مى‌نهادند. از جمله بدعتهاى آنها حرام كردن بعضى از خوردنيها مانند بخشى از گوشت و گندم و مانند آن برخود و اختصاص دادن آن به بتها بود كه در مباحث پيشين به تفصيل پيرامون آن سخن گفته شد.

يكى ديگر از كارهاى زشت آنها كشتن فرزندان به ويژه دختران بود كه اين بدعت بسيار زشت سه عامل داشت:

الف) آنها دختران را مايه ننگ و عار خويش مى‌دانستند، و لهذا آنها را زنده به گور نموده، و بر اين گناه بزرگ افتخار مى‌كردند كه آيه شريفه‌ «بِأَىِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ» [1] اشاره به همين مطلب دارد.

ب) عامل ديگر فقر و بدبختى بود، كه براى رهايى از آن پسران خود را مى‌كشتند.

آيه شريفه‌ «وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ» [2] و آيه شريفه‌ «وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ مِّنْ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ» [3] اشاره به همين مطلب دارد.

ج) عامل سوم يك بدعت زشت و خطرناك بود. آنها براى تقرّب بيشتر به بتهاى بى‌سود و ضرر، نه تنها براى آنها گاو و گوسفند و شتر قربانى مى‌كردند، كه گاه‌

[1]. تكوير، آيه 9.

[2]. اسراء، آيه 31.

[3]. انعام، آيه 151.