نام کتاب : سوگندهاى پر بار قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 289
اين آيه هم بر خلاف هيئت بطلميوس معتقد به حركت استقلالى ستارگان است.
امّا در مورد واژه «كنّس»، برخى همچون مرحوم طبرسى معتقدند كه تفاوتى با خنّس
ندارد، و همان معنا پنهان شدن را مىرساند. بنابراين تأكيدى بيش نيست. ولى مرحوم
فيروزآبادى، طبق آنچه در كتاب قاموس آمده، معتقد است كه كنّس معناى متفاوتى دارد.
ايشان گويد: «خنّس» چيزى است كه مىرود و باز مىگردد، و «كنّس» چيزى است كه پنهان
و مخفى مىگردد. و شيطان را از آن جهت خنّاس گفتهاند كه براى وسوسه انسان مرتّب
مىرود و مىآيد و هرگز نااميد نمىشود. ستارگان پنجگانه مورد بحث از آن جهت كه شب
هنگام ظاهر و روزها از ديدگان ما پنهان مىشوند، كنّس ناميده شدهاند. و از آن جهت
كه حركت آنها شبيه حركت زيگزاگ است و گويا مىرود و باز مىگردد- لا اقل به تصوّر
ما- لهذا خنّس ناميده شدهاند. با توجّه به توضيحات بالا، سوگند اوّل بدين شكل
ترجمه مىشود:
سوگند به پنج ستاره عطارد، زهره، مشترى، زحل و مريخ، كه در صفحه آسمان جريان
دارند و در رفت و آمدند، و شبها ظاهر و روزها پنهان مىگردند.
سوگند دوم: قسم به سحرگاهان «
«وَاللَّيْلِ إِذَا
عَسْعَسَ»؛ قسم به شب هنگامى كه نور و روشنايى آن كم
مىشود».
تاريكى شب يكسان نيست، هر چه خورشيد در افق پنهانتر شود شب تاريكتر مىگردد،
تا اينكه به هنگام سحر به اوج تاريكى مىرسد، و با طلوع سپيده صبح دوباره كم كم
روشن مىشود.
خداوند در اين آيه شريفه به تمام شب قسم نخورده، بلكه به بخشى از شب كه همان
سحرگاهان و اوج تاريكى شب است، سوگند ياد كرده است.
سوگند سوم: قسم به صبحگاهان «
«وَالصُّبْحِ إِذَا
تَنَفَّسَ»؛ سوگند به صبح هنگامى كه تنفّس مىكند».
نام کتاب : سوگندهاى پر بار قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 289