شهر قسم ياد كرده است.

4. علاوه بر نكات سه گانه فوق، مى‌توان به نكته چهارمى كه از خود آيات سوره بلد استفاده مى‌شود اشاره كرد، و آن اينكه خداوند بخاطر سكونت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله در مكّه معظّمه به اين شهر قسم ياد كرده است. زيرا عرب مى‌گويد:

«شرف المكان بالمكين؛ شرافت مكان به كسى است كه در آن سكونت دارد».

سرزمين مكّه و حتّى خانه كعبه در عصر جاهليّت مملوّ از بت و بت پرستان بود، و سراسر اين باغ را علفهاى هرزه فرا گرفته بود، امّا باغبان توانا اراده كرده بود در ميان اين باغ مملوّ از علفهاى هرز درختى تنومند و برومند پرورش دهد، تا ميوه‌هاى آن در سراسر جهان و تا ابديّت براى تمام انسانها قابل استفاده باشد. او محمّد را در ميان همين مردم آفريد، و پرورش داد و سپس به پيامبرى برگزيد، و بخاطر وجود مباركش به شهر مقدّس مكّه قسم ياد كرد.

كدام پدر و فرزند؟

دومين و سومين قسم در اين سوره شريفه، سوگند به پدر و فرزند است. امّا منظور كدام پدر و كدام فرزند است؟

مفسّران عاليقدر قرآن، دراينجا نيز احتمالات متعدّدى مطرح كرده‌اند، كه به دو نمونه قابل قبول‌تر آن اشاره مى‌كنيم:

الف) منظور از والد حضرت ابراهيم عليه السلام، و منظور از ولد حضرت اسماعيل عليه السلام است. يعنى قسم به سرزمين مقدّس مكّه كه محلّ سكونت پيامبر خاتم است، و سوگند به ابراهيم و اسماعيل عليهما السلام كه آن خانه را ساخته‌اند.

ب) منظور از والد و ولد، تمام پدران و فرزندان است. قسم به حضرت آدم و فرزندان او در طول تاريخ.