و تحليلهايى كه قبلًا بيان شد و گفتار بزرگان، درست سنجيد كه منافع فرضى دروغ هرگز نمى‌تواند با آن همه مفاسد برابرى نمايد.

همچنين بايد مبتلايان را متوجه ساخت كه اگر دروغ در پاره‌اى از موارد نفع شخصى هم داشته باشد نفعش آنى و بسيار زودگذر است، زيرا هيچ سرمايه‌اى براى يك انسان در اجتماع- در هر شرايط و هر مقامى باشد- بالاتر از سرمايه اعتماد و اطمينان مردم نسبت به وى نيست كه بزرگترين دشمن آن همين دروغ است.

نكته قابل توجه اينكه بعضى تصور مى‌كنند ممكن است انسان دروغهايى بگويد بدون اينكه هرگز فاش گردد و موجب سلب اطمينان شود.

ولى اين موضوع اشتباه بزرگى است زيرا تجربه نشان داده كه در غالب موارد خلافگويى شخص فاش مى‌گردد و نكته آن اين است كه هر حادثه‌اى در خارج رخ مى‌دهد پيوندهاى گوناگونى با زمان و مكان و اشخاص و حوادث ديگر دارد شخصى كه مى‌خواهد حادثه‌اى را- كه وجود خارجى ندارد- با گفتار خود خلق كند، تنها يك حادثه مجرد از تمام پيوندها مى‌آفريند و اگر خيلى زيرك و با هوش باشد ممكن است چند دروغ ديگر هم قبلًا در اطراف آن فكر كند و پيوند حادثه دروغى اصلى را با اين حوادث برقرار سازد.

ولى او هرگز نمى‌تواند همه پيوندهاى ممكن را با تمام حوادث ديگر پيش‌بينى كند و رابطه آنها را در نظر بگيرد و لذا غالباً پس از چند سؤال مختلف از توجيه گفته‌ها عاجز مى‌ماند.