بدون اينها ممكن نيست.

بعكس، افراد دروغگو معمولًا ترسو، رياكار، طماع، متعصب و لجوج و يا گرفتار حبّ و بغضهاى غلط مى‌باشند.

افراد راستگو حتماً در زندگى پايبند به اصولى هستند، اين اشخاص كمتر ممكن است ابن الوقت و مزوّر و دمدمى مزاج و منافق باشند زيرا صداقت با هيچ يك از اين امور سازگار نيست. و همانطور كه در شرح انگيزه‌هاى دروغگويى خواهد آمد اين صفت از يكى از رذايل فوق سرچشمه مى‌گيرد و به همين دليل راستگويى را مى‌توان كليدى براى كشف باطن اشخاص از جنبه‌هاى مختلف دانست و لذا در بعضى از اخبار و احاديث اهل‌بيت عليهم السلام صدق حديث وسيله‌اى براى ارزيابى وجود افراد شمرده شده:

امام صادق عليه السلام مى‌فرمايد:

«لا تَنْظُرُوا الى‌ طُولِ رُكُوعِ الرَّجُلِ وَسُجُودِهِ فَانَّ ذلِكَ شَيْ‌ءٌ قَدِ اعْتادَهُ فَلَوْ تَرَكَهُ اسْتَوْحَشَ لِذلِكَ، وَلكِنِ انْظُرُوا الى‌ صِدْقِ حَدِيثِهِ وَاداءِ امانَتِهِ» [1]

نگاه به ركوع و سجود طولانى كسى نكنيد چه اينكه ممكن است عادت او باشد و اگر آن را ترك كند ناراحت شود، ولى نگاه به راستگويى و امانت او كنيد.

قرآن مجيد نيز مى‌فرمايد:

[1]. مجلسى، بحار الانوار 71/ 8.