در اين عبارت مسأله «غلتيدن سنگ» يك بار و «سقوط در محلّ رمى» دوباره تكرار شده است و هر دو گواه بر مدّعاست.

(1)

39- در كتاب «الموسوعة الفقهية»

چاپ كويت در باب رمى جمار آمده است:

«و يشترط حصول الجمار في المرمى عند جمهور الفقهاء (المالكيّة و الشافعيّة و الحنابلة) و إن لم يبق فيه و لا يشترط ذلك عند الحنفيّة، فلو وقع على ظهر رجل او جمل او وقعت بنفسها بقرب الجمرة أجزا و إلا لم يجزى» [1].

«نزد غالب فقهاء (مالكيّه، شافعيّه و حنابله) لازم است سنگريزه‌ها در محلّ رمى قرار گيرد هر چند در آن باقى نماند و حنفى‌ها اين معنى را لازم نمى‌دانند، پس اگر بر پشت انسان يا شترى واقع شود سپس نزديك جمره بيفتد كافى است و الّا كفايت نمى‌كند».

(2)

40- مرحوم علّامه در «قواعد»

مى‌فرمايد:

«لو وقعت على شى‌ء و انحدرت على الجمرة صحّ» [2].

«هرگاه سنگ ريزه‌ها بر چيزى واقع شود و در جمره فرو افتد صحيح است».

تعبير به «انحدرت على الجمرة» نشان مى‌دهد كه جمره همان قطعه زمينى است كه سنگ به آن مى‌اندازند».

البته واضح است كه سخن از تمام جمرات است نه خصوص جمره عقبه.

[1]. الموسوعة الفقهية، طبع كويت، ج 15، ص 279.

[2]. قواعد الأحكام، ج 1، ص 439.