نام کتاب : ربا و بانكدارى اسلامى نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 50
اضافه بدهد،
خواه چيز اضافى از همان جنس باشد يا جنس ديگر يا حتّى خدمتى از خدمات باشد.
(1)
اهميّت
خطرات رباى قرضى
از دو قسم
مذكور ربا، رباى قرضى اهميّت بيشترى دارد؛ چون در دنياى امروز و ديروز شديدا محل
حاجت و ابتلا بوده و هست، در حالى كه رباى معاوضه چندان محل ابتلاء نيست.
[1] به همين دليل غالب آيات و روايات تحريم ربا، ناظر به رباى قرضى است.
(2) مثلا آيه شريفه «وَ
إِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ»
ناظر به رباى قرضى است كه مىفرمايد: «بعد از توبه اصل سرمايهاى را كه قرض
دادهايد بازپس بگيريد و ظلم نكنيد (به خاطر گرفتن سود) و به شما ظلم نمىشود».
همچنين آيه
شريفه «يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا وَ يُرْبِي الصَّدَقاتِ»
نيز ناظر به رباى قرضى است چرا كه در اينجا «ربا» در مقابل «صدقات» ذكر شده است و
مناسب با صدقه، رباى قرضى است. همچنين بعضى از آيات ديگر.
(3) مضافا بر اين كه در عصر نزول اين آيات نيز
رباى قرضى شايع بوده است و اساسا آيه اوّل چنانكه اشاره شد در مورد عموى پيامبر
صلى اللّه عليه و آله و سلم و رباى قرضى نازل گرديد؛ [2]
كه حضرت بر تمام رباهاى عصر جاهليت خط بطلان كشيد.
روايات باب
ربا نيز ناظر به رباى قرضى است، و فلسفههاى پنجگانه، همه با
[1]- مخصوصا با توجّه به اين كه رباى معاوضى در
معاملات پاياپاى است و اين نوع معاملات، مخصوصا در يك جنس در عصر ما كم است، روشن
مىشود كه ورود در اين بحث چندان لزومى ندارد.