در رساله دوّم يوحنا (باب 1، جمله 6 و 7) مى‌خوانيم:

«شنيده‌ايد كه دجّال مى‌آيد الحال هم دجّالان بسيار ظاهر شده‌اند.»

و اين عبارت نيز تعدّد دجّالها را تأكيد مى‌كند.

در حديث ديگرى مى‌خوانيم:

«قال رسول اللّه صلى الله عليه و آله و سلم لا تقوم السّاعة حتى يخرج نحو من ستّين كذّاباً كلّهم يقولون انا نبى‌ [1]!؛

پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:

رستاخيز برپا نمى‌شود مگر آن كه شصت نفر دروغگو ظهور خواهند كرد كه همه ادّعاى نبوّت مى‌كنند!»

گرچه در اين روايت عنوان دجّال به ميان نيامده، ولى اجمالًا از آن بر مى‌آيد كه مدّعيان دروغين و فريبكار در آخر زمان محدود به يك يا چند نفر نخواهد بود.

به هر حال، آنچه را نمى‌توان در آن ترديد كرد اين است كه هنگام فراهم شدن زمينه‌هاى انقلاب، در هر جامعه‌اى كه باشد، افراد فريبكارى كه در واقع پاسدار نظامهاى فاسد و فرسوده‌اند براى نگاهدارى وضع موجود، و بهره‌بردارى از زمينه‌هاى فكرى و اجتماعى مردم به نفع اهداف نادرست خود، دست به تزوير و حيله‌گرى مى‌زنند، و حتّى شعارهاى انقلابى مى‌دهند، و اين يكى از بزرگترين موانع راه اصلاح و انقلاب راستين است.

[1]- بحار الأنوار، ج 52، ص 209.