تعداد لشكر اسلام را در اين جنگ دوازده هزار نفر، و بعضى ده هزار يا هشت هزار نوشتهاند.
ولى روايات مشهور و صحيح دوازده هزار را تأييد مىكنند، «1» كه در هيچ يك از جنگهاى اسلامى تا آن روز اين عدد سابقه نداشت، آن چنان كه بعضى از مسلمانان مغرورانه گفتند: لَنْ نُغْلَبَ الْيَوْمَ!: «هيچ گاه با اين همه جمعيت امروز شكست نخواهيم خورد». «2»
اما چنان كه در شرح غزوه «حنين» به خواست خدا خواهيم گفت، اين انبوه جمعيت كه گروهى از آنها از افراد تازه مسلمان و ساخته نشده بودند، موجب فرار لشكر و شكست ابتدائى شدند، گر چه سرانجام لطف خدا آنها را نجات داد.
اين شكست ابتدائى چنان بود كه قرآن اضافه مىكند: «زمين با آن همه وسعتش بر شما تنگ شد» «وَ ضاقَتْ عَلَيْكُمُ الأَرْضُ بِما رَحُبَتْ».
«سپس پشت به دشمن كرده و فرار نموديد» «ثُمَّ وَلَّيْتُمْ مُدْبِرينَ».
***
در اين موقع كه سپاه اسلام در اطراف سرزمين «حنين» پراكنده شده بود، و جز گروه كمى با پيامبر صلى الله عليه و آله باقى نمانده بودند، و پيغمبر صلى الله عليه و آله به خاطر فرار آنها شديداً نگران و ناراحت بود، «خداوند آرامش و اطمينان خويش را بر پيامبرش و بر مؤمنان فرستاد» «ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سَكينَتَهُ عَلى رَسُولِهِ وَ عَلَى الْمُؤْمِنينَ».
«و هم چنين لشكريانى كه شما نمىديديد، براى تقويت و ياريتان فرو فرستاد» «وَ أَنْزَلَ جُنُوداً لَمْ تَرَوْها».