و در سخنان امام على عليه السلام مىخوانيم: مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْيِهِ هَلَكَ وَ مَنْ شاوَرَ الرِّجالَ شارَكَها فِي عُقُولِها:
«كسى كه استبداد رأى داشته باشد هلاك مىشود و كسى كه با افراد بزرگ مشورت كند، در عقل آنها شريك شده است». «1»
و نيز از پيامبر صلى الله عليه و آله نقل شده كه فرمود: اذا كانَ أُمَرائُكُمْ خِيْارَكُمْ وَ أَغْنِيائُكُمْ سُمَحائَكُمْ وَ أَمْرُكُمْ شُورى بَيْنَكُمْ فَظَهْرُ الأَرْضِ خَيْرٌ لَكُمْ مِنْ بَطْنِها.
وَ اذا كانَ أُمَرائُكُمْ شِرارَكُمْ وَ أَغْنِيائُكُمْ بُخَلائَكُمْ وَ لَمْ يَكُنْ أَمْرُكُمْ شُورى بَيْنَكُمْ فَبَطْنُ الأَرْضَ خَيْرٌ لَكُمْ مِنْ ظَهْرِها:
«هنگامى كه زمامداران شما، نيكان شما باشند و توانگران شما سخاوتمندان و كارهايتان به مشورت انجام گيرد، در اين موقع روى زمين از زير زمين براى شما بهتر است (يعنى شايسته حيات و زندگى هستيد).
ولى اگر زمامدارانتان، بدان، و ثروتمندان، افراد بخيل باشند و در كارها مشورت نكنيد در اين صورت، زير زمين از روى آن براى شما بهتر است». «2»
***
2- با چه اشخاصى مشورت كنيم؟
مسلّم است هر كسى نمىتواند طرف مشورت قرار گيرد؛ زيرا گاه آنها نقاط ضعفى دارند كه مشورت با آنها مايه بدبختى و عقب افتادگى است چنان كه على عليه السلام مىفرمايد: با سه طايفه مشورت نكن:
الف- لاتُدْخِلَنَّ فِي مَشُورَتِكَ بَخِيلًا يَعْدِلُ بِكَ عَنِ الْفَضْلِ وَ يَعِدُكَ الْفَقْرَ: «با افراد بخيل مشورت نكن زيرا ترا از بخشش و كمك به ديگران بازمىدارند و