مجاهدان و ياران پيامبرانِ گذشته، مسلمانان را به شجاعت و فداكارى و پايدارى تشويق مىكند و ضمناً آن دستهاى را كه از ميدان احد فرار كردند، سرزنش مىنمايد و مىگويد: «چه بسيار پيامبرانى كه مردان الهى فراوانى به همراه آنان جنگ كردند، و هيچ گاه در برابر آن چه در راه خدا به آنان مىرسيد سست و ناتوان نشدند» «وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثيرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ في سَبيلِ اللَّهِ».
آرى، پيامبران بسيارى بودند كه خدا پرستان مبارزى در صف ياران آنها قرار داشتند.
«كَأَيِّن» به معنى «چه بسيار» است و مىگويند: در اصل مركب از «كاف تشبيه» و «أَىّ» استفهاميه است كه به صورت يك كلمه در آمده، معنى دو جزء سابق متروك شده، و معنى تازهاى مساوى «چه بسيار»! پيدا كرده است.
«رِبِّيُون» جمع «رِبِّى» (بر وزن ملّى) است و به كسى گفته مىشود كه: ارتباط و پيوند او با خدا محكم باشد، با ايمان، دانشمند، با استقامت و با اخلاص باشد.
سپس رفتار و گفتار آنها را چنين شرح مىدهد: آنان به يارى پيامبران خود برخاستند و از تلفات سنگين و جراحات سخت و مشكلات طاقتفرسائى كه در راه خدا ديدند «هرگز سست و ناتوان نشدند، آنها در مقابل دشمن هيچ گاه تضرع و زارى و خضوع و كرنش نكردند و تسليم نشدند» «وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَكانُوا».
بديهى است «خداوند نيز چنين افرادى را دوست دارد كه دست از مقاومت بر نمىدارند» «وَ اللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرينَ».
***
آنها هنگامى كه بر اثر اشتباهات يا سستىها، يا لغزشهائى گرفتار مشكلاتى