فريضه را بدون علت ترك نمىگويد، مگر منافق». «1»
و در حديث ديگرى از رسول خدا صلى الله عليه و آله مىخوانيم: مَنْ أَتَى الْجُمُعَةَ إِيماناً وَ احْتِساباً اسْتَأْنَفَ الْعَمَلَ: «كسى كه از روى ايمان و براى خدا در نماز جمعه شركت كند، گناهان او بخشوده خواهد شد، و برنامه عملش را از نو آغاز مىكند». «2»
روايات در اين زمينه بسيار است، كه ذكر همه آنها به طول مىانجامد، در اينجا با اشاره به يك حديث ديگر، اين بحث را پايان مىدهيم.
كسى خدمت رسول خدا صلى الله عليه و آله آمد، عرض كرد: يا رسول اللّه! من بارها آماده حج شدهام اما توفيق نصيبم نشده، فرمود: عَلَيْكَ بِالْجُمُعَةِ فَإِنَّها حَجُّ الْمَساكِينَ: «بر تو باد به نماز جمعه كه حج مستمندان است» (اشاره به اين كه بسيارى از بركات كنگره عظيم اسلامى حج، در اجتماع نماز جمعه وجود دارد). «3»
البته، بايد توجه داشت: مذمتهاى شديدى كه در مورد ترك نماز جمعه آمده است و تاركان جمعه در رديف منافقان شمرده شدهاند، در صورتى است كه نماز جمعه واجب عينى باشد، يعنى در زمان حضور امام معصوم و مبسوط اليد، و اما در زمان غيبت، بنا بر اين كه واجب مخير باشد (تخيير ميان نماز جمعه و نماز ظهر) و از روى استخفاف و انكار انجام نگيرد، مشمول اين مذمتها نخواهد شد، هر چند عظمت نماز جمعه و اهميت فوق العاده آن در اين حال نيز، محفوظ است (توضيح بيشتر درباره اين مسأله را در كتب فقهى بايد مطالعه كرد).
***