سوار بود، رو به سوى مردم كرد و فرمود:
يا ايُّهَا النَّاسُ! الا انَّ رَبَّكُمْ واحِدٌ وَ انَّ اباكُمْ واحِدٌ، الا لا فَضْلَ لِعَرَبِىٍّ عَلى عَجَمِىٍّ، وَ لا لِعَجَمِىٍّ عَلى عَرَبِىٍّ، وَ لا لِأَسْوَدَ عَلى احْمَرَ، وَ لا لِأَحْمَرَ عَلى اسْوَدَ، الَّا بِالتَّقْوى، الا هَلْ بَلَّغْتُ؟ قالُوا: نَعَمْ! قالَ: لِيُبَلِّغِ الشَّاهِدُ الغائِبَ: «اى مردم بدانيد! خداى شما يكى است و پدرتان يكى، نه عرب بر عجم برترى دارد و نه عجم بر عرب، نه سياهپوست بر گندمگون و نه گندمگون بر سياهپوست، مگر به تقوا، آيا من دستور الهى را ابلاغ كردم؟ همه گفتند: آرى! فرمود: اين سخن را حاضران به غائبان برسانند»!. «1»
و نيز در حديث ديگرى در جملههائى كوتاه و پر معنى از آنحضرت آمده است: انَّ اللَّهَ لايَنْظُرُ الى احْسابِكُمْ، وَ لا الى انْسابِكُمْ، وَ لا الى اجْسامِكُمْ، وَ لا الى امْوالِكُمْ، وَ لكِنْ يَنْظُرُ الى قُلُوبِكُمْ، فَمَنْ كانَ لَهُ قَلْبٌ صالِحٌ تَحَنَّنَ اللَّهُ عَلَيْهِ، وَ انَّما انْتُمْ بَنُو آدَمَ وَ احَبُّكُمْ الَيْهِ اتْقاكُمْ: «خداوند نه به وضع خانوادگى و نسب شما نگاه مىكند، نه به اجسام شما، و نه به اموالتان، ولى به دلهاى شما نگاه مىكند، كسى كه قلب صالحى دارد، خدا به او لطف و محبت مىكند، شما همگى فرزندان آدم هستيد، و محبوبترين شما نزد خدا باتقواترين شما است». «2»
ولى عجيب است با اين تعليمات وسيع و غنى و پربار، هنوز در ميان مسلمانان كسانى روى مسأله «نژاد»، «خون» و «زبان» تكيه مىكنند، و حتى وحدت آن را بر اخوت اسلامى، و وحدت دينى مقدم مىشمرند، و عصبيت جاهليت را بار ديگر زنده كردهاند، و با اين كه از اين رهگذر ضربههاى سختى بر