و در عين حال، حفظ ظاهر نيز داشته باشد. «1»
***
سپس موسى اضافه مىكند: «من به دنبال اين حادثه هنگامى كه از شما ترسيدم، فرار كردم، و خداوند به من علم و دانش بخشيد، و مرا از رسولان قرار داد» «فَفَرَرْتُ مِنْكُمْ لَمَّا خِفْتُكُمْ فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكْماً وَ جَعَلَنِي مِنَ الْمُرْسَلِينَ».
در اين كه: منظور از «حكم» در اين آيه چيست؟ آيا همان مقام نبوت است، يا مقام علم و دانش و آگاهى؟ در ميان مفسران گفتگو است، اما با توجه به ذيل خود اين آيه كه مقام «رسالت» را در برابر مقام «حكم» قرار داده، روشن مىشود چيزى غير از رسالت و نبوت است.
شاهد ديگر اين موضوع آيه 79 سوره «آل عمران» است كه مىگويد: ما كانَ لِبَشَرٍ أَنْ يُؤْتِيَهُ اللَّهُ الْكِتابَ وَ الْحُكْمَ وَ النُّبُوَّةَ ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ كُونُوا عِباداً لِي مِنْ دُونِ اللَّهِ:
«براى هيچ انسانى شايسته نيست كه خداوند به او كتاب و حكم و نبوت بخشد، سپس به مردم بگويد غير از خدا مرا پرستش كنيد و بندگان من باشيد».
اصولًا، واژه «حكم» از نظر لغت در اصل، به معنى منع كردن به منظور اصلاح است، و لذا به «لگام حيوان» «حَكَمَة» (بر وزن صدقه) گفته مىشود، پس از آن اين كلمه به بيان چيزى مطابق حكمت، اطلاق شده، و همچنين به علم و عقل نيز با همين تناسب «حكم» گفتهاند.