4- مقتسمين چه اشخاصى هستند؟
برنامههاى الهى بدون شك عموماً حافظ منافع همه انسانها است ولى در ظاهر و نظر ابتدائى معمولًا بعضى مطابق ميل ما است، و بعضى بر خلاف ميل ما است، و اينجاست كه مؤمنان راستين از مدعيان دروغين شناخته مىشوند، گروه اول همه را در بست مىپذيرند حتى آنجا كه ظاهراً به سود آنها نيست و مىگويند: كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا: «همه از ناحيه خدا است»، «1» و هيچگونه تجزيه و تقسيم و تبعيض در ميان احكام الهى قائل نيستند.
اما آنها كه دلهاى بيمارى دارند و حتى مىخواهند دين و حكم خدا را به خدمت منافع خويش گيرند، تنها آن قسمتى را مىپذيرند كه به سود آنهاست و بقيه را پشت سر مىافكنند، آنها آيات قرآن و حتى گاهى يك آيه را تجزيه مىكنند، بخشى را كه در مسير تمايل خود مىبينند، قبول كرده، و بخش ديگر را كنار مىگذارند.
اين افتخار نيست كه همچون بعضى از اقوام گذشته نغمه «نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَكْفُرُ بِبَعْضٍ» ساز كنيم چرا كه همه دنياپرستان همين كار را مىكنند، آنچه معيار شناخت پيروان حق از طرفداران باطل است، همان تسليم در مقابل آن بخش از فرمانهاست كه با تمايلات و هوسها و منافع ظاهرى ما هماهنگ نيست، اينجاست كه سِره از ناسِره، و مؤمن از منافق، شناخته مىشوند.
علاوه بر آنچه در بالا گفتيم تفسيرهاى ديگرى نيز براى «مقتسمين» ذكر كردهاند، حتى «قرطبى» در تفسيرش هفت تفسير براى اين كلمه ذكر كرده كه بسيارى از آنها نامناسب به نظر مىرسد، ولى، بعضى را كه بىمناسبت نيست ذيلًا مىآوريم.