(فَعَرَفْتُ صَفْوَ ذَلِكَ مِنْ كَدَرِهِ، وَ نَفْعَهُ مِنْ ضَرَرِهِ، فَاسْتَخْلَصْتُ لَكَ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ نَخِيلَهُ‌ [1] وَ تَوَخَّيْتُ‌ [2] لَكَ جَمِيلَهُ، وَ صَرَفْتُ عَنْكَ مَجْهُولَهُ).

اشاره به اينكه مطالعه آثار پيشينيان و سير و سياحت در آثار آنها به تنهايى كافى نيست. انسان بايد همچون صرّاف، سره را از ناسره جدا سازد و آنچه را خوب است گزينش كند و ناخالصى‌ها را به دور افكند و من زحمت اين كار را نيز براى تو كشيده‌ام.

امام عليه السلام در پايان اين بخش از وصيّت‌نامه انگيزه خود را بر بيان اين وصيّت‌نامه به اين صورت بيان مى‌كند كه مى‌فرمايد: «و همان گونه كه پدرى مهربان بهترين نيكى‌ها را براى فرزندش مى‌خواهد من نيز صلاح ديدم كه تو را به اين وسيله تربيت كنم و همت خود را بر آن گماشتم، چرا كه عمر تو رو به پيش است و روزگارت رو به جلو و داراى نيتى سالم و روحى باصفا هستى»؛ (وَ رَأَيْتُ حَيْثُ عَنَانِي مِنْ أَمْرِكَ مَا يَعْنِي الْوَالِدَ الشَّفِيقَ، وَ أَجْمَعْتُ عَلَيْهِ مِنْ أَدَبِكَ أَنْ يَكُونَ ذَلِكَ أَنْتَ مُقْبِلُ الْعُمُرِ وَ مُقْتَبَلُ‌ [3] الدَّهْرِ، ذُو نِيَّةٍ سَلِيمَةٍ، وَ نَفْسٍ صَافِيَةٍ).

اشاره به اينكه اگر من زحمتِ گردآورى تجارب پيشينيان و آموزه‌هاى تاريخ را براى تو كشيدم و همه آنها را در اين اندرزنامه‌ام خلاصه كردم، به دو دليل است نخست اينكه پدرم؛ پدرى مهربان و عاشق و دلباخته سعادت فرزندش و ديگر اينكه تو هم جوان هستى و در آغاز عمر و نيتى پاك و قلبى صاف دارى. اين دو،

[1]. «نخيل» از ريشه «نخل» در اصل به معنى غربال كردن آرد براى جدا سازى سبوس و نخاله است. سپس واژه «نخيل» به هر شى‌ء تصفيه شده اطلاق شده است و در عبارت بالا منظور امام اين است كه من از تاريخ پيشينيان، مصفاى آن را براى تو برگزيدم و بخشهاى تاريك و كدر آن را رها ساختم و بايد توجه داشت كه «نخيل» به اين معناى كه جنبه وصفى دارد غير از «نخيل» جمع «نخل» به معناى درخت خرماست.

[2]. «توخيت» از ريشه «وخى» بر وزن «نفى» به معناى قصد چيزى كردن گرفته شده و «توخى» در اينجا به معناى برگزيدن و انتخاب كرده به كار رفته است.

[3]. «مقتبَل» به معناى آغاز شده و ابتداى هر چيز از ريشه «اقتبال» به معناى شروع كردن و ابتدا نمودن به چيزى گرفته شده است.