نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 9 صفحه : 435
امام عليه السلام تمام گفتنىها را در بيان اين چهار وصف آورده است؛ از يك سو
ايمان آنها به خدا و عشقشان به شهادت و لقاى پروردگار كه مهمترين انگيزه جهاد است
و ديگر سابقه درخشان آنها، همچون شركت در جنگ بدر و در هم كوبيدن دشمن با شمشيرهاى
هاشمى و اضافه بر اينها عدد بىشمار و انبوه؛ و به حق كه تعبيرات امام عليه السلام
در اين نامه فصيحترين و بليغترين و گوياترين و كوبندهترين تعبيرات است.
تعبير به «مرقل» كه
دلالت بر سرعت دارد و «جحفل» كه به لشكر عظيمى اطلاق مىشود كه سواران بسيارى در آن
حضور دارند و تعبير به «سَاطِعٍ قَتَامُهُمْ؛ غبار آنها در آسمان پراكنده است» همه اشاره به اين دارد
كه اين لشكر با انگيزه تمام به سرعت به سوى ميدان جهاد مىرود؛ نه ترديدى در
نياتشان است و نه شكى در هدف دارند؛ بلكه با قاطعيت گام به ميدان جهاد نهادهاند و
عاشق شهادت در راه خداهستند.
تعبير به «ذُرِّيَّةٌ بَدْرِيَّةٌ» مفهومش اين است كه آنها فرزندان جنگ بدرند گويى در آن ميدان پرورش
يافتهاند. با توجّه به اينكه در لشكر امير مؤمنان على عليه السلام شمار زيادى از
جنگجويان بدر بودند، اين تعبير كاملا مطابق واقع است. بعضى گفتهاند مفاد اين
تعبير آن است كه در لشكر امام عليه السلام گروهى از فرزندان جنگجويان بدر حضور
دارند در حالى كه اين تفسير با تعبير امام عليه السلام سازگار نيست.
منظور از «اخيك» برادر معاويه، حنظلة بن ابى سفيان است و مقصود از «خالك» دايى
معاويه وليد بن عتبه و منظور امام از «جدك»؛ جد معاويه، جد مادرى او عتبة بن ربيعه
است و منظور از «اهلك»؛ خاندان معاويه جمعى از عمو زادگان او هستند كه در جنگ بدر
در صفوف لشكر كفر حضور داشتند.
جمله «وَ ما هِيَ مِنَ الظَّالِمِينَ بِبَعِيدٍ» برگرفته از آيه 83 از سوره هود است كه
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 9 صفحه : 435