نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 9 صفحه : 412
استدلالى است كه در سقيفه بنى ساعده از سوى طرفداران خليفه اوّل شد؛ آنها
قرابت با پيامبر صلى الله عليه و آله را دليل بر اولويت خود دانستند. امام عليه
السلام مىفرمايد كه اگر معيار اين باشد ما از همه آنها اقربيم.
به يقين معيار اصلى همان است كه امام عليه السلام در جمله دوم گفته است و از
آن تعبير به طاعت نموده، طاعتى زاييده از علم و ايمان. كسى كه نسبت به مكتب پيغمبر
اكرم صلى الله عليه و آله از همه آگاهتر و ايمانش به آن بيشتر باشد، شايستگى
بيشترى براى خلافت او دارد. به همين دليل ما امير مؤمنان على عليه السلام را از
همه شايستهتر مىدانيم و از آن بالاتر اينكه خداوند به موجب شايستگىهاى بىنظيرى
كه در آن حضرت بود خودش او را برگزيد.
سپس امام عليه السلام به توضيح بيشترى درباره آنچه در بالا به آن اشاره كرد
پرداخته مىفرمايد: «آن روز كه مهاجران، در سقيفه در برابر انصار (براى اثبات
حقانيّت خود نسبت به خلافت) استدلال به قرابت و خويشاوندى با پيامبر صلى الله عليه
و آله كردند، بر آنها پيروز شدند اگر اين دليلِ پيروزى است پس حق با ماست نه با
شما (چرا كه ما از همه به پيامبر صلى الله عليه و آله نزديكتريم) و اگر دليل
ديگرى دارد ادعاى انصار بر جاى خود باقى ست (و آنها هم در خلافت حقى دارند كه آن
را به عنوان منا امير و منكم امير مطالبه مىكردند)»؛ (وَ لَمَّا احْتَجَّ
الْمُهَاجِرُونَ عَلَى الْأَنْصَارِ يَوْمَ السَّقِيفَةِ بِرَسُولِ اللَّهِ صلى
الله عليه و آله فَلَجُوا [1] عَلَيْهِمْ، فَإِنْ يَكُنِ الْفَلَجُ بِهِ فَالْحَقُّ
لَنَا دُونَكُمْ، وَ إِنْ يَكُنْ بِغَيْرِهِ فَالْأَنْصَارُ عَلَى دَعْوَاهُمْ).
در واقع امام عليه السلام پاسخ ضمنى به سخنان معاويه در مورد خليفه اوّل و دوم
مىدهد كه معاويه در نامهاش آنها را به رخ كشيده بود مىفرمايد: نه تنها
بنىاميّه
[1]. «فلجوا» از ريشه «فلج» بر وزن
«فتح» به معناى پيروزى شدن گرفته شده و «فَلَج» بر وزن «حرج» اسم مصدر و به معناى
پيروزى است. و واژه «فلج» بر وزن «خرج» به معناى شكاف و فاصله ميان دو چيز كه گاه
سبب زمينگير شدن مىشود نيز اطلاق شده است.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 9 صفحه : 412