اسلام به عنوان آئينى مملوّ از برنامه‌هاى اخلاقى، حرمت حيوانات و حقوق آنها را نيز فراموش نكرده و مشمول محبّت و رأفت قرار داده است (توضيح بيشترى در اين زمينه در بحث نكات خواهد آمد).

آن گاه در دستور ديگرى مى‌فرمايد: «سپس آنچه نزد تو جمع شده فوراً به سوى ما روانه كن تا آن را در مصارفى كه خداوند امر فرموده صرف كنيم»؛ (ثُمَّ احْدُرْ [1] إِلَيْنَا مَا اجْتَمَعَ عِنْدَكَ نُصَيِّرْهُ حَيْثُ أَمَرَ اللَّهُ بِهِ).

اين دستور به دو دليل داده شده است: نخست اينكه ممكن است نيازمندانى به صورت فوق العاده در انتظار كمك‌هاى بيت المال باشند كه اگر حق آنها زودتر برسد، مشكلاتشان حل خواهد شد و ديگر اينكه تأخير در رساندن اين اموال، معرض آفات است و براى نجات از آن آفات بايد تعجيل كرد و اموال زكات را به ولى امر مسلمين رسانيد.

بعضى از شارحان نهج‌البلاغه از اين جمله احكام فقهى متعدّدى استفاده كرده‌اند: نخست اينكه نقل زكات از شهرى به شهر ديگر جايز است و ديگر اينكه مأموران جمع‌آورى زكات حق ندارند خودسرانه آنها را تقسيم كنند و سوم اينكه زكات بايد به دست ولى امر مسلمين برسد و زير نظر او تقسيم گردد.

بديهى است اين دستور مربوط به مناطق نزديك به مركز حكومت امام عليه السلام است و اما مناطق دور دست كه انتقال مال زكات به غير صورت نقدى عملًا امكان پذير نيست حكم ديگرى دارد؛ يعنى نمايندگان امام عليه السلام مى‌توانند آن را در مركز نمايندگى خود جمع‌آورى و تقسيم كنند.

آن گاه امام عليه السلام درباره كيفيت نقل حيوانات زكَوى به نماينده خود دستورات‌

[1]. «احدر» از ريشه «حدر» بر وزن «حرف» به معناى به سرعت حركت كردن و نيز به معناى پايين آوردن چيزى از بلندى است و در اينجا معناى اوّل مراد است؛ يعنى حيوانات زكات را كه جمع‌آورى كردى به سرعت نزد ما بياور تا به اهلش برسانيم.