كه از بردگان ابوسفيان بود مى‌شناسند البته اين سخن منافات با آنچه امام عليه السلام درباره پدر معاويه يعنى ابوسفيان فرموده است ندارد، زيرا آن جمله بر حسب ظاهر بيان شده و اين جمله اشاره به اين است كه اگر در نسب تو دقت شود جاى گفتگو وجود دارد.

گرچه ابن ابى الحديد اين تفسير را براى جمله اخير با اعتقاد خود هماهنگ ندانسته و به سراغ تفسير ديگرى مى‌رود و مى‌گويد: منظور از صريح، كسى است كه با اعتقاد راسخ اسلام را پذيرفته و لصيق، آن كسى است كه از ترس شمشير و يا به انگيزه علاقه به دنيا، اسلام را پذيرا شده است. [1]

گر چه اين تفسير خلاف ظاهر عبارت است ولى به فرض اينكه چنين باشد باز در اين ميان اعتراف به تفاوت آشكارى بين امام عليه السلام و معاويه خواهد بود.

آن گاه امام عليه السلام به ذكر تفاوت‌ها در صفات و افعال دينى و انسانى پرداخته مى‌فرمايد: «آن كسى كه طرفدار حق است هرگز چون كسى نيست كه طرفدار باطل است و نه انسان با ايمان همچون فرد مفسد»؛ (وَ لَا الْمُحِقُّ كَالْمُبْطِلِ، وَ لَا الْمُؤْمِنُ كَالْمُدْغِلِ). [2]

اشاره به اينكه نه تنها نسب ما بنى‌هاشم با نسب بنى‌اميّه قابل قياس نيست، صفات و اعمال ما نيز قابل مقايسه نيست ما همواره در راه حق گام برداشتيم و دودمان بنى‌اميّه بر طريق باطل؛ ما خالصانه به اسلام و پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله ايمان آورديم ولى شما منافقانه اظهار ايمان كرديد (و مدارك آن در تاريخ اسلام ثبت است).

امام عليه السلام در پايان اين فقره مى‌فرمايد: «چه بد هستند نسلى كه از نسل پيشين خود پيروى مى‌كنند كه در آتش دوزخ سرنگون شده‌اند»؛ (وَ لَبِئْسَ الْخَلْفُ خَلْفٌ‌

[1]. شرح نهج‌البلاغه ابن ابى الحديد، ج 15، ص 118.

[2]. «مدغل» به معناى مفسد و فتنه انگيز است از ريشه «دغل» به معناى فتنه و فساد گرفته شده.