responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 9  صفحه : 200

در دستور اوّل و دوم چنين مى‌فرمايد: «از فرار و عقب نشينى‌هايى كه پس از آن حمله تازه‌اى به دشمن است نگران نباشيد و همچنين از جولانى كه بعد از آن حمله صورت مى‌گيرد ناراحت نشويد»؛ (لَا تَشْتَدَّنَّ عَلَيْكُمْ فَرَّةٌ [1] بَعْدَهَا كَرَّةٌ [2]، وَ لَا جَوْلَةٌ [3] بَعْدَهَا حَمْلَةٌ).

منظور از جمله اوّل اين است كه گاه شرايط ايجاب مى‌كند كه جنگجويان به طور موقّت فرار كنند تا دشمن به دنبال آنها بشتابد، ناگهان برگردند و او را غافلگير ساخته با يك حمله شديد در هم بشكنند. در واقع نوعى عقب‌نشينىِ تاكتيكى است كه در جنگ‌ها معمول است و گاه مخالفت با آن براى لشكر گران تمام مى‌شود، لذا امام عليه السلام مى‌فرمايد: از چنين فرار و عقب‌نشينى نگران نباشيد. در جمله دوم اشاره به جولان به اين سمت و آن سمت قبل از حمله است، زيرا گاه مى‌شود كه سرباز شجاع براى حمله به دشمن محل خود را در ميدان تغيير مى‌دهد و جابه‌جا مى‌كند تا نقطه‌اى را كه از آن نقطه بهتر مى‌تواند حمله كند به دست آورد و يا دشمن را خسته كند؛ بنابراين نه فرارى كه بعد از آن، حمله مجدّدى است ايرادى دارد و نه جولانهايى كه بعد از آن حملات شروع مى‌شود.

به تعبير ديگر بعضى از افراد مغرور تصوّر مى‌كنند كه فرار به هر صورت كه باشد ننگ است و همچنين معطل كردن دشمن در ميدان با جولانهاى مكرّر؛ در حالى كه هيچ يك عيب نيست، بلكه نوعى روش مبارزه و در بسيارى از موارد عامل پيروزى است.

آن گاه در سومين و چهارمين دستور مى‌فرمايد: «حق شمشيرها را ادا كنيد و


[1]. «فرة» به معناى يك بار فرار كردن است.

[2]. «كرّة» به معناى يك بار بازگشت و حمله بر دشمن است و على عليه السلام را از اين رو كرّار گفته‌اند كه پيوسته به دشمن باز مى‌گشت و حمله خود را تكرار مى‌كرد.

[3]. «جولة» به معناى جولان دادن و به اين طرف و آن طرف حركت كردن است. (اين واژه هم معناى مصدرى دارد و هم اسم مصدرى). بعضى نيز «جوله» را به معناى فرار كوتاه مدت ذكر كرده‌اند؛ ولى با توجّه به كلام امير مؤمنان در بالا اين معنا بعيد به نظر مى‌رسد.

نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 9  صفحه : 200
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست