نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 589
جمله «يخبركم حلمهم عن علمهم» نشان مىدهد كه ميان اين دو صفت «حلم» و «علم» رابطه
نزديكى برقرار است، زيرا افراد جاهل بردبار نيستند و در برابر حوادث مختلف و
سؤالاتى كه از آنها مىشود به زودى خشمگين و ناراحت مىشوند؛ ولى عالمان عميق در
برابر اينگونه موضوعات خونسرد و بردبارند. و همچنين رابطه ميان ظاهر و باطن را كه
در غالب موارد كه حسن ظاهر و رفتار و كردار دليل بر حسن باطن است و نيز رابطه سكوت
را با منطق حكيمانه روشن مىسازد و تجربه نشان داده آنها كه كمتر سخن مىگويند
گزيدهتر و حساب شدهتر حرف مىزنند، چنانكه در حديث آمده است: «قال رسول اللّه:
إذا رأيتم المؤمن صموتا فادنوا منه فإنّه يلقى الحكمة؛ هنگامى كه فرد با ايمان را
خاموش و كمحرف ببينيد به او نزديك شويد كه سخنان حكمتآميز مىگويد». [1]
آنگاه در ششمين و هفتمين اوصاف آنها مىفرمايد: «هرگز با حق مخالفت نمىكنند و
در آن اختلاف ندارند»؛ (لا يخالفون الحقّ و لا
يختلفون فيه).
دليل آن هم روشن است. آنها از يكسو داراى مقام عصمت و از سوى ديگر احاطه كامل
به احكام خدا و وحى الهى و سنّت پيامبر دارند و كسى كه چنين باشد نه گامى برخلاف
حق برمىدارد و نه اختلافى در آن پيدا مىكند.
حديث معروف نبوى كه مىفرمايد: «علىّ مع الحقّ معه و الحقّ معه و على لسانه و
الحقّ يدور حيث ما دار علىّ؛ على با حق و حق با اوست و بر زبان او جارى مىشود و
هرگونه على بگردد حق با او مىگردد».
در تعبير ديگرى از همان حضرت مىخوانيم: «علىّ مع الحقّ و القرآن، و الحقّ و
القرآن مع علىّ و لن يفترقا حتّى يردا علىّ الحوض؛ على همراه حق و همراه قرآن است
و حق و قرآن همراه على است و هرگز اين دو از يكديگر جدا نمىشوند.» [2]
[2]. مرحوم علّامه امينى اين دو حديث
را با عبارات متفاوت؛ امّا قريب المعنى از منابع مختلف اهل سنّت مانند: مناقب
خوارزمى، فرائد السمطين حموينى، و ربيع الابرار زمخشرى، و الامامة و السياسة ابن
قتيبه و جز آنها نقل كرده است. (الغدير، ج 3، ص 178 به بعد).
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 589