بخش دوم‌

فأخذ امرؤ من نفسه لنفسه، و أخذ من حيّ لميّت، و من فان لباق، و من ذاهب لدائم. امرؤ خاف اللّه و هو معمّر إلى أجله، و منظور إلى عمله. امرؤ ألجم نفسه بلجامها، و زمّها بزمامها، فأمسكها بلجامها عن معاصي اللّه، و قادها بزمامها إلى طاعة اللّه.

ترجمه‌

هر انسانى بايد از خويش براى خويشتن و از حياتش براى زندگى پس از مرگ و از جهان فانى براى جهان باقى و از جايگاه موقت براى اقامتگاه دائم خود، بهره گيرد و نيز بايد در همه طول عمر تا فرارسيدن اجل، از خدا بترسد و از مهلتى كه براى عمل به او داده شده استفاده كند. انسان بايد نفس سركش را با لگام (تقوا) مهار كند و افسار آن را در اختيار گيرد و به وسيله اين لگام او را از معصيت خدا باز دارد و با اين زمام به سوى اطاعت فرمان حق رهبرى كند.

شرح و تفسير چگونه از اين فرصت استفاده كنيم؟

امام عليه السّلام در بخش پيشين اين خطبه با ده جمله كوتاه و پرمعنا به همه مخاطبان خود هشدار داد، هشدارى در جهت استفاده از فرصتها قبل از آنكه از دست بروند.

در اين بخش از خطبه، دستور العملهايى در جهت چگونگى استفاده از اين فرصت در ده جمله كوتاه ديگر مى‌دهد. در واقع بخش نخست هشدار است و