سلامت را بر تن اهلش مى‌پوشاند و فردا از آنها بيرون مى‌آورد) آرامش و راحتى آن بى‌دوام، سختيهايش بى‌سرانجام و بلاهايش مدام است.

شرح و تفسير دنياى حيله‌گر!

امام عليه السّلام در اين بخش از خطبه به دنبال بحثى كه درباره شدائد مرگ و پايان زندگى در بخش گذشته بيان فرمود همه مردم را مخاطب قرار داده و توصيه مى‌كند كه تا فرصت دارند از دنيا زاد و توشه بر گيرند و فريب زرق و برق و لذّات دنيا را نخورند و از پيشينيان خود عبرت گيرند، مى‌فرمايد: «حال كه چنين است (در انجام اعمال نيك) كوشا باشيد و براى سفر آخرت مهيّا شويد، زاد و توشه را از اين منزل كه اين نعمت در آن فراوان است بر گيريد»؛ (فعليكم بالجدّ و الاجتهاد و التّأهّب‌ [1] و الاستعداد و التّزوّد في منزل الزّاد).

بعضى از شارحان نهج البلاغه درباره فرق ميان جد و اجتهاد گفته‌اند كه «جدّ» مرحله عزم و تصميم بر انجام كارى را بيان مى‌كند و «اجتهاد» مرحله عملى آن را، و همچنين «تأهّب» اشاره به نيّت بر آماده شدن است و «استعداد» به جنبه عملى آن اشاره دارد. [2]

ولى هيچ دليلى از لغت يا قراين متّصله و منفصله براى آن ذكر نكرده‌اند. بعيد نيست دو واژه جدّ و اجتهاد وقتى در مقابل هم قرار مى‌گيرد «جدّ» اشاره به حركتى باشد كه از سوى خود انسان شروع مى‌شود و «اجتهاد» اشاره به پذيرش حركات مثبتى است كه از سوى ديگران انجام مى‌گيرد و تفاوت ميان تأهّب و

[1]. «تأهّب» به معناى آماده شدن براى چيزى است و از ريشه «أهبه» به معناى آمادگى يا وسايل است (گاه معناى مصدرى دارد و گاه اسم جامد است).

[2]. شرح نهج البلاغه علّامه خويى، ج 14، ص 419.